Baraj Göllerinin Altında Kalan 12 Batık Şehir

Sular altında kalan batık şehirler her zaman ilgi çekici ve sıradışı gözüküyor değil mi? Doğal olaylardan dolayı su altında kalan antik şehirler bir yana dursun, insan eliyle batırılan şehirler de son dönemlerde iyice artıyor. Özellikle baraj yapımı sebebiyle sular altında kalan ve bir şekilde turizme kazandırılan bu şehirler, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de ziyaretçi akınına uğruyor.

Ülkemizde dikkat çeken ve yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret edilen batık şehirler, bu yazımızda sizleri bekliyor.

Lidar Höyüğü - Şanlıurfa

Samsat Kenti ya da Samosata Höyüğü – Adıyaman

Tille Höyük – Adıyaman

Zeugma Antik Kenti / Belkıs - Gaziantep

Horum Höyük ya da Urima Antik Kenti - Gaziantep

Rumkale – Gaziantep

Savaşan Köyü - Şanlıurfa

Hasankeyf - Batman

Botan Vadisi- Siirt

Eğil Antik Kenti – Diyarbakır

Augusta Antik Kenti - Adana

Allianoi Antik Kenti - İzmir

1- Lidar Höyüğü - Şanlıurfa

Tarihte önemli bir yeri olan ve yerleşimin Kalkolitik Çağ'da (MÖ 5500 – 3200 yılları) başladığı düşünülen Lidar Höyüğü, Atatürk Barajı'nın yapılmasıyla sular altında kalan şehirlerden. 1979 yılında keşfedilen höyükte yapılan kazılarda, Asur oturan keçi heykeli, bronz küvet, çeşitli sikkeler ve takılar, çanak, çömlekler ve daha birçok eser bulunmuş. Günümüzde sular altında kalan bu alandaki eserler ise Şanlıurfa Müzesi'nde sergileniyor.

2 - Samsat Kenti ya da Samosata Höyüğü - Adıyaman

Adıyaman'ın ilçelerinden olan Samsat, tarihsel anlamda önemli olan yerleşim yerlerinin arasında bulunuyor. Burada yer alan Samsat Antik Kenti - Samosata Höyüğü ise Adıyaman bölgesindeki Neolitik, Kalkolitik ve Eski Tunç Dönemi'ne işaret eden yerleşim yerlerinden biri olarak biliniyor. Samsat ayrıca Kommegene Krallığı'na başkentlik de yapmış antik bir şehir olduğu için dikkat çekse de, günümüzde burası da Atatürk Barajı sebebiyle sular altında kalmış yerlerin başında geliyor.

3 - Tille Höyük - Adıyaman

Medeniyetler şehri Adıyaman'daki tarihi yerleşim yerlerinden biri olan Tille Höyük, sahip olduğu Roma dönemi eserleri ve kaya mezarlarıyla ön plana çıkıyor. Adıyaman Kahta ilçesi Eskitoz Köyü'nün doğusundaki Fırat Nehri vadisinin yamaçları boyunca kalker kayalara oyulmuş pek çok mezara da ev sahipliği yapan kent, Atatürk Barajı'nın suları altında kalmış yerlerden.

4 - Zeugma Antik Kenti / Belkıs - Gaziantep

Sadece Gaziantep'te değil, dünya genelinde ünlü olan Zeugma Antik Kenti, Roma döneminden kalan mozaikleri ile adından sıkça söz ettiriyor. Birecik Barajı sebebiyle sular altında kalan bu eşsiz mozaikler, 2011 yılında yapılan kurtarma kazılarından çıkarılarak Zeugma Mozaik Müzesi'ne taşınmış. Ortalama 20 bin dönümlük bir arazi üzerine kurulmuş olan antik kent, şu an sular altında kalsa da, Fırat'ın geçilebilir en sığ yerinde bulunuyor.

5 - Horum Höyük ya da Urima Antik Kenti - Gaziantep

Birecik Barajı ve Karkamış Baraj suları altında kalacak olan tarihi yerleşimler hakkında bölgede araştırma yapan ekip tarafından 1989 yılında keşfedilen Horum Höyük ya da Urima Antik Kenti, 6,4 hektarlık bir alanı kapsıyor. Sular altında kalana dek kazı ve kurtarma çalışmalarının yapıldığı bu tarihi alan, günümüzde sular altında kalan tarihiyle dikkat çekiyor.

6 - Rumkale - Gaziantep

Gaziantep ile bütünleşen ve sunduğu manzaralarla büyüleyen Rumkale, Halfeti ile birlikte görsel şölen sunuyor. Fırat'ın suları altında kalan Saklı Cennet veya Kayıp Kent adıyla da anılan bölge, Rum Kale'nin ve Savaşan Köyü'nün olduğu Halfeti bölgesinde yer alıyor. Birecik Barajı sebebiyle sular altında kalan bölge, turizm faaliyetleri sayesinde ayakta kalmaya devam ediyor.

7 - Savaşan Köyü - Şanlıurfa

Şanlıurfa'ya bağlı Halfeti'de bulunan Savaşan Köyü, Birecik Barajı'nın suları altında kalan yerlerden. Sular altında kalmadan önce Fırat Nehri'nin karşısında kurulmuş olan bu köyün, taş işlemeli evleri ve Arnavut kaldırımlı dar sokakları her göreni büyülüyordu. Sular altında kalan Savaşan Köyü'nün en etkileyici manzarası ise, ana binası sular altında kalmış olan caminin minaresi. Halfeti tekne turlarıyla gezilebilen bu köy, bambaşka bir deneyim sunuyor.

8 - Hasankeyf - Batman

Dicle Nehri'nin ikiye böldüğü tarihi ilçe olan Hasankeyf, Dicleüzerinde yer alan Ilısu Barajı ile sular altında kalan batık şehirlerden. Batman'da yer alan bu tarihi yer, yaklaşık 10.000 yıldan daha fazla bir tarihe sahip. Antik döneme ait kalıntıların bulunduğu bölgede, pek çok medeniyetin izlerini bulmak münkün. Tarihi ve doğasıyla büyüleyen bu güzel yer, 2020 yılından itibaren sular altında olsa da, kurtarma çalışmalarıyla pek çok tarihi eser farklı bölgeye taşındı.

9 - Botan Vadisi; Türbe Höyük – Başur Höyük – Çattepe Höyük – Motit Kalesi - Siirt

Ilısu Barajı'nın sularına teslim olan Botan Vadisi'nde; Türbe Höyük, Başur Höyük, Çattepe Höyüğü, Motit Kalesi yer alıyor. Vadide 2002 yılından sular altına kalan dek kurtarma çalışmaları yapılmış. Başur Höyük ve Çattepe Höyük'te 13 yıl süren kazılarda ise MÖ 3000 yılına ait çok sayıda tarihi eser ele geçirilmiş. Ayrıca Başur Höyük'te, Bronz Çağı'ndan kalma mezarlarda 5000 yıllık oyun taşlarına da rastlanılmış.

10 - Eğil Antik Kenti - Diyarbakır

Diyarbakır'ın Eğil ilçesinde Dicle Baraj suları altında kalan Eğil Antik Kenti, Asurlulara ait olan batık şehirden kalan mağara evleri, hamam, kral mezarları ve yaşam alanları ile dikkat çekiyor. Bölgede ayrıca çok sayıda insan eli ile kazılmış mağara bulunuyor. Bu mağaralardan en dikkate değer olanı halk arasında ''Mağara Şakoy'' olarak bilinen mağara. Mağarada rastlanan izler buranın bir zamanlar ibadethane olarak kullanıldığı yönünde. Ancak vadide bahsedilen bu mağaraların tamamına yakını su altında bulunuyor.

11 - Augusta Antik Kenti - Adana

Augusta, 1955 yılında Seyhan Baraj Gölü'nün altında kalmış olan, Roma İmparatoru Augustos'un karısı Livia Augusta adına Adana'da kurulan antik kent olarak karşımıza çıkıyor. Ancak bu bölge Zeugma Antik Kenti kadar şanslı değil; zira Augusta Antik Kenti'nde Zeugma'da olduğu gibi bir kurtarma çalışması maalesef olmamış ve her şey sular altında kalmış.

12 - Allianoi Antik Kenti - İzmir

İzmir'in, Bergama ilçesi sınırları içinde, Yortanlı Baraj Gölü alanının tam ortasında, Paşa Ilıcası Mevkii'nde yer alan bir antik kent olan Allianoi Antik Kenti, tarihi değerleriyle dikkat çekiyor. Dünyanın en eski tıp merkezlerinden birine ev sahipliği yaptığı bilinen bu antik kent, günümüzde Yortanlı Barajı nedeniyle sular altında kalan yerlerden.