Dolmabahçe Sarayı Hakkında Bilinmesi Gereken Her Şey

İstanbul'un önemli tarihi noktalarından biri olan Dolmabahçe Sarayı, Batı mimari akımları ile harmanlanan tasarımı ile dikkatleri üzerine çekiyor. Her yıl binlerce ziyaretçiye ev sahipliği yapıyor. Peki, önünden sık sık geçen insanlar bile Dolmabahçe hakkında ne kadar bilgiye sahip? O zaman bugün, tüm detayları ile Dolmabahçe Sarayı hakkında bilinmesi gerekenleri ele alalım.

Yapım Süreci

Dile kolay… Yapımı 13 yıl süren saray, 31. Padişah Sultan Abdülmecit tarafından yaptırıldı. Kaynaklara göre inşasına Mimar Garabet Amira Balyan ile 1843 yılında başlanıldı. Ne yazık ki bitiminden önce vefat ettiği için oğlu Nigoğos Balyan devam ederek süreci tamamladı. Kullanıma ise 1856 tarihinde açıldı.

Batı Esintili Mimari

Saray eklektizm çerçevesinde tasarlandı, yani farklı mimari tarzların en iyi yanları tasarıma alındı. Batı mimari anlayışını bolca gördüğümüz saray, 43 salon ve 285 oda olarak inşa edildi. Sarayın Tören Salonu'nda ise 4,5 ton ağırlığında devasa bir avize sarkıyor. Aynı zamanda bu oda 54 sütunla çerçevelenmiş bir şekilde karşımıza çıkıyor. 250 bin metrekarelik bir alanda konumlanan saray, üç katlı simetrik plana sahip. Ayrıca sarayın temeli ve dış duvarları masif taştan yapılmış. Tavan ile çatısı ise ahşaptan inşa edilmiş.

Saray, her birinin farklı işlevi olan 25 kapıya sahip. Herkes tarafından da en çok bileneni, zamanında padişahların giriş çıkış yaptığı Saltanat Kapısı'dır. Merasim Kapısı olarak da biliniyor.

1427 adet penceredeki camlar, mor ötesi ışınları kesen bir özelliğe sahip. Bu şekilde eşyaların güneş ışığından korunması amaçlanmış.

Tarihi ve Mustafa Kemal Atatürk'ün Son Günleri

1924 yılına kadar bu ihtişamlı yapı, altı padişah -Abdülaziz, 2. Abdülhamid, Abdülmecid, 5. Mehmed Reşdat, 6. Mehmet- tarafından devlet işleri için; daha sonra da 1927 ile 1949 tarihleri arasında Cumhurbaşkanlığı makamı için kullanıldı.

Mustafa Kemal Atatürk son yıllarını Dolmabahçe Sarayı'nda geçirdi. Atatürk 1928 Harf Devrimi çalışmalarını burada yaptı ve Latin harflerini tanıtmak için kara tahtayı ilk burada kullandı. Yine buradaki 71 numaralı yatak odasında vefat ederek gözlerini hayata yumdu.

Osmanlı mimarisi, 18'inci yüzyıl ile birlikte mimari dokunuşunu Batı'ya kaydırmaya başlamıştı. Dolmabahçe Sarayı da bunun önemli örneklerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Boğaz'ın kenarında bulunan saray, ışıltısı ile birlikte önünden geçenleri bile kendine hayran bırakmayı başarıyor.

Bu kadar ihtişamlı bir yapının ucu aynı zamanda Osmanlı ekonomisine de dokunmuştu. Osmanlı İmparatorluğu yıkılırken Sultan Vahdettin, Dolmabahçe Sarayı'ndan denize açılarak İngiltere'ye doğru gitmeye çalıştı.

1984 yılından itibaren artık burası müze olarak kullanılıyor. Bu görkemli yapıyı ziyaret edebilir ve birçok değerli eseri inceleyebilirsiniz.

Dolmabahçe Sarayı'ndaki Eserler

Ivan Ayvazovski tablolarından Napolyon'un hediye ettiği piyanoya kadar birçok değerli eseri, sarayın koleksiyonunda görebiliyorsunuz. Veliaht Dairesi; Resim ve Heykel Müzesi olarak kullanılıyor.

300'e yakın Çin, Avrupa, Japon ve Türk porselenleri, 581 gümüş, elişi maden eşyalar, 36 kristal avize, 158 tarihi saat, kristal ve gümüş masa sergileniyor. Aynı zamanda Türk ressamları dahil birçok ünlü sanatçının 600 adet resmi de mevcut.

Ayrıca saray, altın yaldız oymalı varaklı mobilyalar, tavanlar, sütunlar, alçı kabartmalar, bölünmüş tavanlar ile şaşaalı bir iç dekorasyona sahip.

Eşyaların bir kısmı ise Avrupa, Çin, Hindistan, Mısır gibi ülkelerden hediye olarak gelmiş.

Haremlik, Selamlık ve Tören Bölümleri Nedir?

Saray üç ana bölümden oluşuyor. Peki, bu alanlar hangi amaçlar için kullanılıyor?

Selamlık (Mabeyn-i Hümayın), yönetim merkezi olarak kullanılıyordu. Toplantı gibi etkinlikler düzenleniyordu. Sarayın en önemli bölümü olarak geçiyor.

Haremlik (Harem-i Hümayın) ise padişahın ailesi ve kadın hizmetkarların birlikte yaşadığı bölümdü. Haliyle içinde birçok oda mevcut. Altı tane de hamamı var. Bu hamamlarda oymalı alabaster mermerler kullanılmış. Anlayacağınız hamamlar bile bir hayli dikkat çekici.

Tören Salonu (Muayede), 4.5 ton ağırlığındaki İngiliz yapımı devasa avizenin bulunduğu yer. 56 sütunu ve 36 metre yüksekliğindeki kubbesi ile en çok dikkat çeken alanlardan birisi. Merasim ve balo gibi faaliyetler burada düzenleniyordu.

Sarayın Diğer Bölümleri Nelerdir?

Medhal Salonu, üst kata çıkmanızı sağlayan Kristal Merdiven, elçilerin ağırlandığı Süfera Salonu ve huzura çıktığı Kırmızı Oda, Selamlık‘ta görebileceğiniz diğer yerler.

Özel hayatı ile resmi hayatının geçtiği yer olan Zülvecheyn Salonu da yine Selamlık'ta bulunuyor. Ramazan aylarında saray halkı, burada namaz kılabiliyordu.

Padişahın harem halkı ile bayramlaştığı Mavi Salon ve harem halkının günlük sohbetlerini yaptığı Pembe Salon ise Haremlik Bölümü'nde yer alıyor.

Ayrıca Saat Müzesi, Camlı Köşk, Resim ve Heykel Müzesi, Bahçe, Vezir Odası, Kütüphane ve Atatürk'ün Odası önemli diğer noktalardan.

Dolmabahçe Saat Kulesi

Saltanat Kapısı ile cami arasında inşa edilen Saat Kulesi, 2. Abdülhamit tarafından Garabet Amira'nın diğer oğlu olan Sarkis Amira Balyan'a yaptırılmış. Yapım süreci 4 yıl sürerek 1894 yılında tamamlanmış. Dört katlı olan kule, Barok ve Ampir tarzı ile harmanlanarak tasarlanmış. Dört tarafında da dört farklı barometre bulunuyordu. 1979 yılında ise saatler elektronik sisteme geçirildi.

Dolmabahçe İsmi Nereden Geliyor?

Sarayın inşaatından önce, Beşiktaş Hasbahçesi ve Karabaş Karabali Bahçeleri arasında, gemilerin demirlediği koylar vardı. Buralar artık bataklık haline gelmişti. Sarayın inşaatı için 17. yüzyılda bu bölgeler doldurulmaya başlandı. Bu doldurma işleminden ve bu yerin bahçe olarak tasarlanmasından dolayı da sarayın ismi Dolmabahçe oluyor.

Dolmabahçe Sarayı'nı Nasıl Ziyaret Ederim?

Dolmabahçe Sarayı'nın giriş ücretleri ve ziyaret ile ilgili detayları aşağıdaki gibidir. Lütfen ziyaret tarihinizden önce internet sitesinden en son güncel bilgileri kontrol ediniz.

Harem: Tam: 60 TL | İndirimli 30 TL/Selamlık: Tam: 90 TL | İndirimli: 45 TL

• Pazartesi günleri kapalı. Özel günler ve resmi tatillerde de kapalı olabilir.
• Sarayı 09.00 ile 18.00 arasında ziyaret edebilirsiniz.
• Biletinizi ise 09.00 ile 17.30 arasında alabilirsiniz.
• Güncel bilgilere Milli Saraylar internet sitesinden her zaman ulaşabilirsiniz.
• Saray rehber eşliğinde gezilebiliyor. İsterseniz "ses rehberi" de edinebiliyorsunuz. Her yarım saatte bir saray turu düzenleniyor.

Ücretsiz girebilen ziyaretçiler:

• Öğrenci grupları ve yanlarında gelen öğrenmen
• 65 yaş ve üstü T.C. vatandaşları
• 0-6 yaş arası çocuklar
• Engelli vatandaşlar ve refakatçisi
• Malul ile muharip gaziler ve refakatçisi
• Ayrıca: 10 Kasım, Müzeler Haftası, 23 Nisan, Öğretmenler Haftası, Atatürk Haftası gibi özel günlerde belirli çerçevelerde ücretsiz giriş yapılabiliyor.

Müzekart Geçerli Mi?

Müzekartı Selamlık Bölümü'nde geçerli değil, sadece Haremlik Bölümü'nde kullanabilirsiniz.

Dolmabahçe Sarayı'na Nasıl Ulaşabilirim?

İstanbul Beşiktaş ve Kabataş arasında bulunan saraya ulaşım bir hayli kolay. Ortalama bir mesafedeki belirli noktalardan yürüyerek bile buraya gelebilirsiniz ki acayip keyifli bir yürüyüş olacaktır. Taksim Meydan'dan bile 20 dakika içinde buraya yürüyerek ulaşabilirsiniz. Bunun dışında şehir içi otobüsler, metro ve vapur seçenekleri de alternatifiniz olabilir. Özel araç ile gelecekseniz hemen yakınında bulunan ücretli otoparka aracınızı bırakabilirsiniz.

Yakınlarda Başka Nereleri Gezebilirim?

Bu bölge tarihi yapı bakımından oldukça doyurucu bir yürüyüş imkanı sunuyor. Boğaz'ın tadını çıkartabilir veya yakındaki Maçka Demokrasi Parkı'nda vakit geçirebilirsiniz. Ayrıca Dolmabahçe Cami, Küçük Mecidiye Camii, Yahya Efendi Türbesi, Deniz Müzesi ve Çırağan Sarayı da diğer ziyaret edilebilecek önemli yerler arasında bulunuyor.