Yok Olma Tehlikesi Altında Bir Cennet: Kozak Yaylası

Pergamon Krallığı’na başkentlik yapması nedeniyle Bergama denildiğinde akla önce tarihi zenginliği geliyor. Ama İzmir’in en kuzeyindeki ilçe, aynı zamanda ülkemizin yok olma tehlikesi altındaki doğal güzelliklerinden biri olan Kozak Yaylası’na ev sahipliği yapıyor. İsterseniz sözü daha fazla uzatmadan hemen dillere destan güzellikteki yaylayı yakından tanımaya geçelim.

Oksijen Deposu Kozak Yaylası’na Nasıl Gidilir?

Kentin kaotik ortamından günübirlik de olsa uzaklaşmak için biçilmiş kaftan niteliğindeki Kozak Yaylası’nın büyük kısmı, İzmir’in Bergama ilçesi sınırları içerisinde yer alıyor. Bir köy ise Balıkesir’in Ayvalık ilçesine bağlı durumda. Madra Dağı’nın eteklerindeki yaylaya, gerek Bergama gerekse de Ayvalık yönünden kendi aracınız ile rahatlıkla ulaşabilirsiniz.

Tabii Kozak Yaylası’na gitmek için alternatifleri de değerlendirebilirsiniz. Mesela kolay ulaşım için İzmir ve Balıkesir merkezli tur şirketlerinin düzenledikleri gezilere katılabilirsiniz. Bir gruba tabi olmak yerine bölgeyi özgürce tanımanın peşindekilere ise İzmir otogarından kalkan Bergama otobüslerine binmelerini önerebilirim. İlçeye ulaştığınızda, taksiye ya da minibüslere binip yaylaya gidebilirsiniz.

Yeri gelmişken belirteyim. Kozak, yol bisikleti ve motosiklet tutkunları için de keyifli bir rota konumunda. İki teker üzerinde özellikle Bergama tarafından yaylaya çıkmak, bayağı keyifli.

Klasik Yayla Tanımının Dışında Kalan Bir Cennet

Kozak, konumu gereği yayla statüsünde yer alıyor. Lakin cenneti andıran bölge, florasındaki farklılık nedeniyle sınıflandırılmasında kullanılan coğrafi terimin klasik karşılığından çok daha fazlasını konuklarına sunuyor.

Zira Kozak Yaylası’na çıkan gezginleri, alışılagelmiş orman örtüsü yerine yükseklikleri 20-25 metre arasında değişen ve sayıları 5 milyon civarında olan fıstık çamları karşılıyor. Yayla, bünyesinde barındırdığı ağaç popülasyonu sebebiyle Türkiye’nin en büyük doğal çam fıstığı yetiştirme alanı unvanıyla anılıyor.

Ancak bu özelliğine ve huzur dolu atmosferine rağmen yok olma tehlikesi ile ciddi biçimde yüzleşiyor. Yayla, 2000’li yılların başından beri Bergama ve çevresinde yoğunlaşan madencilik faaliyetlerinden nasibini fazlasıyla alıyor. Yayladaki doğal yapıya zarar veren bu faaliyetler sonucunda fıstık üretimi her geçen yıl dramatik oranda azalıyor.

Kozak Yaylası’nda Ne Yapılır?

Kozak, konuklarına yılın her mevsimi farklı manzaralar sunan, enfes bir coğrafyaya sahip. Mesela sessizlikten hoşlanıyorsanız, insan nüfusunun azaldığı kış aylarında yaylaya gidebilirsiniz. Bu dönemde şanslıysanız ve kar yağdıysa, yaylayı en zarif haliyle tanıma imkânına kavuşabilirsiniz.

Yaz aylarında ise Kozak’ta kamp atabilirsiniz. Gündüzleri yayla köylerine gidip yerel halk ile etkileşime girebilir ve çevre hakkında çok daha detaylı bilgi edinme imkânı bulabilirsiniz. Gezinti esnasından Demircidere Köyü’ne uğrarsanız, yerel halkın kendi çabalarıyla kurdukları etnografya müzesini ziyaret edebilirsiniz.

Kozak Yaylası’na gitmek için kasım ve mart ayları arasındaki dönemi de tercih edebilirsiniz. Çünkü yılın bu döneminde, fıstık hasadı başlıyor. Hasat esnasında fotoğraf çekmeye değer harika fırsatlar ortaya çıkıyor. Ayrıca köylüler, kendilerinden fıstık almak isteyen gezginlere inanılmaz cömertlikler yapabiliyor.

Kozak Yaylası’nda Ne Yenir?

Kozak, özgürce hareket etmek isteyenler için harika bir yer. Mesela sakinlikten hoşlanıyorsanız, tüm günü bir ağaç altına portatif sandalye atıp kitap okuyarak geçirebilirsiniz. Durağan olmayı sevmiyorsanız, uzun yürüyüşlere çıkıp köyleri dolaşabilirsiniz. Hatta kendiniz rastgele bir rota çizip fotoğrafını çekmeye değer sıra dışı manzaralara denk gelme şansınızı artırabilirsiniz.

Yapılacak aktiviteler konusunda misafirlerine inanılmaz esneklik sağlayan Kozak, yeme-içme açısından da benzer bir profil sergiliyor. Dilerseniz çantanıza birkaç atıştırmalık ya da sandviç atıp yaylada piknik yapmayı tercih edebilirsiniz.

Bölgeye özgü lezzetlerin tadına bakmanın yoluysa yaylada faaliyet gösteren az sayıdaki yeme-içme mekânına oturmaktan geçiyor. Böylece çam fıstıklı ya da kekik ballı çay içme, fıstık helvası ve reçeli tüketme fırsatı yakalayabilirsiniz. Yalnız denk gelirseniz, güz üzümünden bir salkım yemeyi sakın ihmal etmeyin. Tadı epey güzel.

Kozak Yaylası Gezinize Keyif Katacak Öneriler

• Yaylaya eylül başında giderseniz, yerel kültürü tanımanızı kolaylaştıracak festivali yerinde izleme olanağı elde edebilirsiniz.
• Kozak Yaylası, İzmir’in en az bilinen antik kentlerinden birine ev sahipliği yapıyor. Eğer Aşağıbey Köyü’nün Çakıl Kayası mevkiine giderseniz, tarihi yerleşime ait kalıntıları yakından inceleyebilirsiniz.
• Enfes tada sahip bir mantar türü olan çıntarı toplamak için fıstık hasadı döneminde bölgeyi ziyaret edebilirsiniz. Etrafı dolaşmanıza rağmen hiç bulamazsanız, endişelenmeyin. Köylülerden kolayca temin edebilirsiniz.
• Mayıs ayında kuz göbeği mantarı toplamak için yaylaya gidebilirsiniz.
• Yaylada hizmet veren Zirve Kafe, keşkek ve gözleme gibi lezzetleriyle ön plana çıkıyor. Yaşam Vadisi’nin menüsü ise biraz daha zengin. Her iki mekân da yöre halkı tarafından işletiliyor.
• Yaylaya hem Bergama hem de Ayvalık yönünden ulaşılabiliyor olması, konaklama seçenekleri açısından oldukça geniş bir yelpaze sunuyor. Her zevke ve bütçeye uygun Bergama otellerini incelemek için buraya, Ayvalık otelleri için ise şuraya tıklayabilirsiniz.