İmparator Hadrian’dan Günümüze Miras Kalmış Yapılar

Publius Aelius Traianus Hadrianus; Antik Yunan kültürüne hayranlık duyan, halkının isteklerini asla geri plana atmayan, askeri bakımdan olduğu kadar mimari açıdan da başarılı işler gerçekleştiren bir imparator. Üstelik gezmeyi de çok sevdiği biliniyor. Hatta bu doğrultuda, hayranı olduğu kültürün temellerinin atıldığı Anadolu’yu iki farklı dönemde ziyaret etmiş. Bu yazımızda sizlere İmparator Hadrian’ın Anadolu gezileri sırasında onuruna inşa edilen ve yapımını bizzat emrettiği yapıların en önemlileri hakkında bilgiler vereceğiz. Öncelikle İmparator Hadrian’ın kim olduğundan biraz bahsedelim.

İmparator Hadrian Kimdir?

Hadrianus, 24 Ocak’ta MS 76 yılında Napoli yakınlarındaki Baiae’de doğmuş, Roma tarihinde en iyi beş imparator içerisinde üçüncü olarak tarihe geçmiştir. Ciddi bir eğitim gören ve Yunan medeniyetini benimseyen Hadrianus Roma İmparatorluğu’nu birleştirip sağlamlaştıran bir imparator olarak da bilinmektedir.

İmparator Hadrian’ın Hikayesi

İmparator Trajan’ın ilk kuzeni olan Hadrian, imparator ölmeden önce İmparatorun büyük yeğeni Vibia Sabina ile evlenmiş, Trajan öldüğünde imparatorun eşi Sura tarafından halife ilan edilerek, tahta geçmiştir. Roma ordusu ve Senatosu Hadrian’ın imparatorluğunu onaylamış ancak bu senatoda kendisine karşı çıkan ileri gelenleri daha sonra öldürülmüştür. Hadrian imparatorluğunu sürdürdüğü zaman boyunca istikrarlı, sınırları genişleten, askeri başarısı ve disiplini oturtan bunun yanı sıra kibirli, kişisel çıkarları olan, hırslı bir imparator olarak tasvir edilmektedir.

İmparator Hadrian’ın Yaptırmış Olduğu Yapılar

Hadrianus Kapısı (Üç Kapılar)

İmparator Hadrian, başarılı hamleleri sayesinde Roma’nın kudretini bir süre daha devam etmesini sağlamış. Bu durum, onun önce Anadolu’da, ölümünden sonra ise başkentte ilahlaştırılmasına yol açmış. Dolayısıyla Anadolu’daki seyahati esnasında kente gelişini onurlandırmak adına birçok yapı inşa edilmiş. Günümüzde Antalya Limanı ile Kaleiçi arasında yer alan Hadrian Tapınağı da işte bunlardan bir tanesi.

M.S. 130 yılında yapımı gerçekleştirilen anıtsal kapı, bir zamanlar kenti çevreleyen güçlü surların parçasıymış. Korint stili zarif sütunlarla desteklenen yapının üst kısmında, imparator ve ailesini betimleyen heykeller bulunuyormuş. Ancak şimdilerde dar bir alana sıkışmış ve dikkatsiz gözlerden kolayca kaçabilen konumdaki kapının orjinal halinden geriye sadece üç kemerli geçiş bölümü ve kitabesi kalmış. Fakat bu haliyle bile Antalya gezilecek yerler listesine alınmayı fazlasıyla hak ediyor.

{search:antalya-otelleri,Antalya Otelleri}

Phaselis Hadrianus Kapısı

İmparator Hadrian zamanında inşa edilmiş ve günümüze ulaşmayı başarmış yapıların en önemlisi, Antalya’nın kalbindeki Üç Kapılar olabilir. Ama bu antik eserden tam bir yıl önce Phaselisli yöneticiler de benzer bir işe imza atarak, imparatorlarının kentlerini ziyaret etmesinden ne kadar onur duyduklarını vurgulamak istemişler. Bu doğrultuda kentin kalbine önce bir anıtsal kapı ve hemen ardından agora yaptırmışlar. Phaselis Hadrianus Kapısı, Antalya’daki türdeşine nazaran daha basit görünüme sahip. Zira yapımında, gösterişli bir malzeme olan mermer yerine kesme taş kullanılmış. Phaselis Antik kenti ziyaret ettiğinizde, çam ağaçlarına sırtını yaslamış bir biçimde ziyaretçilerini bekleyen çift kemerli kapı dışında günümüze kalıntıları ulaşmış agorayı da gezmeyi ve deniz keyfi yapmayı sakın ihmal etmeyin.

Andriake Limanı

Çayağzı mevkiinden bulunan Andriake, konumu nedeniyle antik dönemin en önemli limanları arasında sayılıyor. Myra kentinin bir parçası niteliğindeki liman, kurulduğu ilk günden itibaren birçok önemli olaya şahitlik etmiş. En yoğun zamanlarını ise İmparator Hadiran’ın Roma tahtında oturduğu dönemde yaşamış. İmparatorun Anadolu’ya yönelik imar planlarının son hızla uygulanmaya başlandığı 117-138 yılları arasında limana bir Granarium inşa edilmiş. Günümüzdeki tahıl ambarlarının atası sayılan sekiz odalı bu yapının hemen bitişine ise plakomanın, yani pazar yerinin, yapımı gerçekleştirilmiş. Böylece Andriake Limanı’nın, bölgedeki en önemli ticaret merkezlerinden biri olması amaçlanmış. Eğer Demre’ye 5 kilometre uzaklıktaki antik limana giderseniz, her iki yapıya ait kalıntıları görebilirsiniz.

Efes Hadrian Tapınağı

Döneminin en güçlü kentlerinden biri olan Efes Antik Kenti gezerken, imparator onuruna Anadolu’da inşa edilmiş en görkemli yapı konumdaki Hadrian Tapınağı’nı ayrıntılı biçimde inceleme fırsatı yakalayabilirsiniz. İmparator’un ilgi duyduğu Antik Yunan kültüründen izler taşıması, yapıyı epey özgün hale getirmiş. Efes Hadrian Tapınağı’nın, imparatorun ziyaretini takip eden 10 yıllık süreçte inşa edildiği düşünülüyor. Tapınağın ön kısmında bulunan yazıtlar ise daha geç dönemde, 293-305 yılları arasında yapılmış. Çeşitli mitolojik varlıklara dair tasvirlerin bulunduğu ve Efes’in kurucusunun başrolünde olduğu hikayelerin betimlendiği frizler, yapının günümüze ulaşmış en dikkat çekici kısımlarını oluşturuyor.

{search:izmir-otelleri,İzmir Otelleri}

Kyzikos Hadrian Tapınağı

İmparator Hadrian, 123 yılında meydana gelen depremin ardından günümüzde Bandırma ile Erdek arasındaki yol üzerinde yer alan Kyzikos’u ziyaret etmiş. Bu ziyaret esnasında Zeus adına yapımına başlanan; ancak bitirilemeyen tapınağı görmüş ve tamamlanması emrini vermiş. Böylece Kyzikos Antik Kenti’nde bulunan dört tapınağın en büyüğü ve önemlisi ortaya çıkmış. Kyzikos Hadrian Tapınağı, mimari açıdan Efes’teki türdeşiyle benzer özellikleri bünyesinde barındırıyor. Boyut olarak da Anadolu’da inşa edilmiş olan tapınakların en büyüklerinden. Zamanın aşındırıcı etkilerine maruz kalmadan önce 117 metrelik uzunluğa sahip olduğu düşünülüyor.

{search:bandirma-otelleri,Bandırma Otelleri}

Hadrian Hamamı

Listemizin son sırasında rotamızı, Aydın’ın Karacasu ilçesine bağlı Geyre köyüne çeviriyoruz. Zira bu şirin köyün sınırları içerisindeki Afrodisias Antik Kenti’nde bizleri, İmparator Hadrian’dan günümüze miras kalmış en önemli yapılar arasında sayılan bir hamama ait kalıntılar bekliyor. Antik kentteki türdeşlerinin en büyüğü konumundaki hamam kompleksi, imparatorun ziyareti onuruna 2. yüzyılın başlarında inşa edilmiş. Kireçtaşından duvarlarının bir bölümü halen daha ayakta olan tarihi yapı, kadınlara ve erkeklere özel iki ana bölümden oluştuğu ileri sürülüyor. Önünde ise zamanında mermerden yapılma genişçe bir havuz bulunuyormuş.

{search:aydin-otelleri,Aydın Otelleri}