Eskişehir Gastronomi Rehberi

Eskişehir denilince akla ilk gelen cıvıl cıvıl bir gençlik oluyor. Ülkemizin en köklü ve eski üniversitelerinden birinin bu şehirde olması kenti her daim canlı kılıyor. Her yere yakın sayılabilecek mesafesi ve keşfe değer çehresiyle de hafta sonları ile bayram tatillerinde dolup taşıyor.

Gezmeye değer birçok noktayla dopdolu bir rotası olan Eskişehir’de gez gez yorulduğunuzda haliyle acıkıyorsunuz. Baştan belirtelim ki Eskişehir sadece midenizi bastıran, açlığınızı gideren lezzetlerden ibaret bir yer değil. Hamur işlerindeki hüneri Tatarlardan yadigar, Anadolu lezzetlerinin sunumunu ise sormayın gitsin! Bu yüzden diyoruz ki, Eskişehir’e gidecekseniz diyetteyken gitmeyiniz ya da diyeti boş verip dönünce devam ediniz.

Diyette olmayanlara ya da bırakanlara önereceğimiz Eskişehir lezzetleri ise şiddetle tavsiye edilir. Açlığınızı öyle hamburgerle filan bastırayım demeyin sakın, bu lezzetleri mutlaka deneyin!

1 - Çibörek

Çiğ börek değil, çibörek! Adı sürekli düzeltilen böreğin içindeki "çi", Kıpçak lehçesinde "lezzetli" anlamına geliyor. İsmindeki çi-çiğ tartışmasına bir gerekçe de kıyma harcının içine çiğ konulması olarak gösteriliyor. İkisi de olabilir, bizce hiç sakıncası yok. Lakin lezzeti bir porsiyonla anlaşılmıyor. Birkaç porsiyondan sonra şişen göbeği teselliye çalışırken anlıyorsunuz aşırı lezzetli bir şey yediğinizi. Puf puf kabaran ve ağızda dağılan bu çıtır böreğin tek kusuru yağda kızartılıyor olması. Ama her zaman da kızartma yemiyorsunuz değil mi, kalkıp gelmişken yememeniz Çibörek’e büyük bir haksızlık olur.

Nerede Yenir: Papağan Çibörek ve Has Kırım Çibörek bu lezzeti en güzel deneyimleyebileceğiniz yerler. Bir porsiyonda 5 adet börek geliyor ve fiyatlar 15 ila 20 TL arasında değişiyor.

2 - Balaban Kebap

Balaban Tatar lehçesinde "çok, bol" anlamına geliyor. Ve isminin hakkını verdiğini önünüze gelen porsiyonu gördüğünüzde anlıyorsunuz. Tıklım tıklım köfte ve pide dolu tabağı "bilmem bitirebilir miyim" diye düşünürken hoppp midenizde buluveriyorsunuz. Kemik suyuna batırılıp dizilen pide tabanı ve üzerindeki sos – köz biber, domatesiyle bu yemek bir nevi İskender’e benziyor. Bu lezzeti evinde yediğinizde çok geç vakitlere kalmamanız gerekiyor.

Nerede Yenir: İşinin ehli ustalar Abdülselam Balaban Kebap Salonu ve Fahrettin Usta Balaban Kebap Salonu günlük porsiyon sayılarına ulaştıklarında paydos edip gidiyorlar. Bizce öğle yemeği tercihinizi Balaban Kebap’tan yana kullanın, akşama muhtemelen bulamayacaksınız. Bir de bu salonlar pazar günleri kapalı, uyarmış olalım. Fiyatlar ise 25 TL ile 30 TL civarı.

3 - Met Helva

Eskişehir’de tatlı ihtiyacınıza en yöresel çözüm Met helva. Hepimizin bildiği dağınık pişmaniyenin sımsıkı ve forma girmiş hali de diyebiliriz bu lezzet için. Parmak helva olarak da bilinen Met helvanın püf noktası yapımında bol tereyağı kullanılıyor olması ki, yerken bu kokuyu ve tadı alıyorsunuz zaten. Ayrıca vanilyalı, fıstıklı ve kakaolu olarak yapılanları da var. Kendiniz yerken, eşe dosta getirmek için de iyi bir hediye.

Nerede Yenir: Şehirde Met helvası bulabileceğiniz yerler ise Odunpazarı’nda Tanınmış Helvacı (ki burası günlük üretim yapıyor ve akşama kalmıyor), İnan Helvacısı ve şehrin en ünlü markalarından olan Venedik Pastanesi. Kg fiyatı ise 40 ila 50 TL arasında değişiyor.

4 - Kuzu Sorpa

Adını ilk kez duyanlara bu yemeğin Tatarlarda neredeyse 1000 yıldan bu yana var olduğunu söylemeden geçmeyelim. Anadolu kültüründe sağlam bir tahtı olan kırmızı et kullanılarak yapılan çorba, Kırım’da yeni yıl başlarken yapılan Tepreş törenlerinde pişirilirmiş. Yani bir nevi gastronomik bir imzaya sahip. Kuzu eti ile yoğurdun birleştiği çorbada az miktarda un ve soğan var. Tabii işin içine ustalık girince bu malzemeler öyle kenetleniyor ki sormayın gitsin!

Nerede Yenir: Bu lezzeti deneyimleyebileceğiniz en iyi yerlerden biri Odunpazarı’ndaki Saklı Bahçe Kırım Çibörek. Yöresel yemek sunan restoran menülerinde de karşılaşacağınız bu çorbanın kase fiyatı ise 10 – 15 TL arasında değişiyor.

5 – Göbete

Tatarlar hamur işini yemeyi de yapmayı da çok seviyor. Çibörek gibi Göbete de bir börek çeşidi ve bu sefer tepside çıkıyor karşınıza. Harcı genel olarak kıymalı oluyor ama pirinçli, patatesli ve hatta işkembeli bile yapılabiliyor. Baklava gibi dilimlenip servis edilen böreğin yanına ise hoşaf ya da cacık ikram ediliyor.

Nerede Yenir: Bu lezzeti Odunpazarı’ndaki Ayten Usta Gurme Restaurant’ta ve çibörek yapan küçük dükkanlarda tadabilirsiniz. Porsiyon fiyatı ise 7 ila 10 TL arasında değişiyor.

6 - Boza

İçinde bir sürü vitamin barındıran, bu yüzden sınava girenlere, süt veren annelere ve sporculara "mutlaka için" önerisinde bulunacağımız bozanın Eskişehir’deki adresi istinasız bir şekilde Kara Kedi Bozacısı. 1955’ten bu yana boza satan bu küçük dükkan şehrin de klasikleri arasında. Marketten alınan bozalardan farkı da bu bozanın kaşıkla yenilerek tüketilmesi. Kışları daha bir soğuk olan Eskişehir’de içinizi ılıtan en güzel şeylerden biri olan bozanın bardağı 3 TL.

7 - Cevizli Haşhaşlı Çörek

Cevizli haşhaşlı çörek çok bilinen bir fırın lezzeti olsa da Eskişehir bu lezzetin anavatanı. Ekmek bulabileceğiniz her yer bu çöreği üretiyor. Elle açılan ince hamur içine haşhaş ve cevizin konularak şekil verilmesiyle yapılan çörek buzluğa koyup çıkardığınızda bile eski tazeliğini koruyor. Çayın yanına da çok güzel gidiyor.

Nerede Yenir: Tarihi Odunpazarı Taş Fırını’nda bu çöreği her daim taze ve sıcak bulabiliyorsunuz. Fiyatı ise boyutlarına göre değişmekle birlikte 5 TL civarında.

8 - Bamya Çorbası

Konyalıların da çok sevdiği bamya çorbası Eskişehir’de Sivrihisar yöresinde geleneksel bir yemek. Hatta yeri öylesine özel ki bayramlarda, özel günlerde ve düğün yemeklerinde olmazsa olmaz bir muamele görüyor. Yağlı ve etli bir yemeğin sonunda hazmı kolaylaştırdığına inanılıyor.

Nerede Yenir: Kuru bamya ve parça etin müthiş uyumlu lezzetini çok beğeneceğiniz bu çorbayı Eskişehir’de en iyi yapan yerler Feşmekan Çorbacı Münür ve Odunpazarı’ndaki Ayten Usta. Fiyat aralığı ise 15 ila 17 TL arasında değişiyor. 9 - Yufkalı Büryan

Yine güzel ülkemizin birçok yerinde bilinen ama Eskişehir’de Çerkez göçmenlerin hünerli elleriyle daha bir farklı, daha bir güzel olan yemek. Hem Tavuk etiyle hem de kuzu etiyle yapılıyor. Ama Eskişehir menülerinde en çok tavuk etiyle yapılanla karşılaşıyorsunuz. Kemikleriyle beraber haşlanan tavuk etleri sıyrılarak baharatlarla harmanlanıyor, pirinç ve bademle birleşip yufkaya sarılıyor. Lezzet yolculuğunun son durağı ise fırın.

Nerede Yenir: Ayranla servis edilen bu doyurucu yemek için önereceğimiz adresler ise Balaban Kebap için de önerdiğimiz Abdülselam Balaban Kebap Salonu ile Fahrettin Usta Balaban Kebap Salonu. Fiyat aralığı 20 ila 25 TL aralığında değişkenlik gösteriyor.

10 - Leblebi Kurabiyesi

Eskişehir’in çayla giden en iyi ve en özgün lezzetlerinden biri de leblebi kurabiyesi. Ama Eskişehir’de bu lezzet Talkan Kurabiyesi olarak da biliniyor. Talkan, Tatar lehçesinde leblebi tozu manasını taşıyor. 80’li-90’lı yıllarda mahalle bakkallarında satılan ve sonra ne olduysa tedavülden kalkan bu kurabiyeyi Eskişehir’de tekrar bulmak çocukluğa geri dönüş gibi (tabii o dönemleri yaşadıysanız)!

Nerede Yenir: Kurabiyeyi Odunpazarı’nda Met helva ve haşhaşlı cevizli çörek satan fırınlardan alabiliyorsunuz. Kutularda farklı gramajlarda satılan kurabiyenin kg fiyatı ise 60 TL ile 70 TL fiyat aralığında.