Dağcılık için Ekstrem Rotalar: Türkiye'nin En Yüksek Dağları

Dağcılık nedir sorusunun ve insan kendini neden bu kadar zorlar merakının cevabı sadece ‘ekstrem bir spor olması’ değil. İçine aşk katılmış tehlikeli tırmanışlar insanın doğayla mücadelesinden daha çok kendisiyle ilgili, hem fiziksel hem de mental bir kuvvet gerektiriyor. Eğitimle ve tecrübeyle pekiştirilebileceğiniz bu sporu ülkemizin neredeyse her bölgesinde uygulayabiliyor, Türkiye dağlarında muhteşem zirveler yapabiliyorsunuz.

Dağcılık eğitimi ne kadar sürer?

Hata kabul etmeyen ve en küçük hatası bile ölümle sonuçlanabilen dağcılıkta eğitim almak şart. Dağcılık eğitiminde sadece bedeninizi değil, duyularınızı ve zihninizi de kontrol etmeyi öğreniyor, farklı bir hayat vizyonu kazanabiliyorsunuz. Dağcılık eğitim süresi nedir ve dağcılık sertifikası nasıl alınır sorularının cevabı için dağcılık kulübü ve Türkiye Dağcılık Federasyonu ile görüşebilirsiniz. Dağcılıkla ilgili geniş bilgi sahibi olmak için Dağ Tırmanışı Nedir? Dağcılık Hakkında Her Şey yazımızı okuyabilirsiniz.

Eğer eğitimli bir dağcıysanız zirvenin hazzı için ille Everest’e tırmanmanıza da gerek yok. Türkiye’nin en yüksek dağları karlı zirveleriyle Everest öncesi sizi bekliyor.

Ağrı Dağı / Ağrı (5.137 Metre)

Ülkemizin Anadolu’daki en yüksek dağı olan Ağrı Dağı iki zirveden oluşuyor. İlk zirve 5.137 metreyle Atatürk, ikici zirve ise 5.122 metre ile İnönü zirvesi. Ağrı Dağı’nın dorukları bir örtü buzuluyla kaplı olup, bu örtü de Türkiye’nin en büyük buzullarını oluşturuyor.

Ağrı Dağı efsaneleriyle de tanınan bir dağ ve Nuh Tufanı gemi kalıntılarının da bu dağda olduğuna dair inanışlar var. Hatta bazı tırmanışlardaki amaç da bu kalıntıları bulmakmış. Marco Polo’nın ‘hiç tırmanılamaz’ dediği Ağrı Dağı’na ilk tırmanışı 1829 yılında Prof. Frederik Von Parat yapmış. Dağın güney tarafı dağcılar için Doğubayazıt’tan başlayan klasik rota konumundayken, Iğdır yönünden başlayan kuzey rotasından da buzul tırmanışları yapılıyor. Dağa tırmanmak için en uygun zamanlar ise temmuz, ağustos ve eylül ayları.

Cilo Dağı / Hakkari (4.135 Metre)

Ülkemizin en yüksek ikinci dağı olan Cilo Dağı’nın birçok zirvesi bulunuyor. Buzullardan oluşan dağ 2020 yılında milli park ilan edilmiş. Birçok zirvesi bulunan Cilo Dağı’nın en yükseği olan Uludoruk’a ilk tırmanış da 1931 yılında yine yabancılar tarafından yapılmış. Lacivert renkli buzul gölleri ve muhteşem manzarasıyla nefes kesen Cilo’ya tırmanmak birçok dağcının hayallerini süslese de oldukça tehlikeli olup, her an çığ düşme tehlikesi yaşanabiliyor. Dağın bir özelliği de dünyada çok az olan ters lalelerin yetiştiği yer olması.

Süphan Dağı / Bitlis (4.058 Metre)

Süphan Dağı ülkemizin en yüksek üçüncü dağı. Doğu Anadolu Bölgesi’nde Van Gölü’nün kuzeyinde konumlanan dağ, Patnos, Ahlat ve Malazgirt ilçeleriyle çevrili. Süphan Dağı’nın buzul örtüsüyle kaplı en yüksek zirvesi 4058 metreyle Sandıktepe olup, burada ‘yok böyle bir manzara’ dedirten bir lav tümseği ve Van Gölü seyri, ayrıca küçük küçük buzul gölleri de bulunuyor. En son milattan önce 8.000’li yıllarda patlayıp sönen Süphan Dağı’nın tırmanış için en uygun mevsimi haziran sonu ile eylül ayının ortalarına denk gelen zaman dilimi. Dağın en kolay tırmanış rotası doğu tarafı ama kolay dediğimize de bakmayın, Süphan tırmanışı amatör dağcılara değil, profesyonel dağcı ekiplerine hitap ediyor. Tırmanışa geçmeden önce de Adilcevaz İlçe Jandarma Komutanlığı’ndan izin alınası gerekiyor.

Kaçkar Dağı / Rize (3.932 Metre)

Karadeniz Bölgesi’nde, Rize’nin 60 km güneydoğusunda yer alan Kaçkarlar’ın en yüksek zirvesi Artvin sınırları içinde kalıyor. Dağın 2000 metrelerine kadar Göknar, çam ve ladin ağaçlarından oluşan yemyeşil ormanlar, bu yükseklikten sonra da dağ otlakları görülüyor. En yükseklerinde ise geçit vermez çetin halleriyle kuzeye doğru bir buzul örtüsü uzanıyor. Buradan eriyen buzullar da Pazar ve Ardeşen arasından direkt Karadeniz’e dökülüyor. Kaçkarlar’ın en çok tırmanılan zirveleri Kavron, Altıparmak ve Verçenik tepeleri. Tırmanışlar ise en çok güney rotasından yapılıyor. Kış tırmanışının önerilmediği dağın kuzey rotası oldukça zorlayıcı ve profesyonel dağcılar için uygun. Bu rota alpinizm nedir sorusunu uygulamayla cevaplayabilecek nitelikte olup, buzullarla başa çıkabilecek bir tecrübe de gerektiriyor.

Erciyes Dağı / Kayseri (3916 Metre)

İç Anadolu Bölgesi’nin en yüksek, ülkemizin de en yüksek beşinci dağı olan Erciyes Dağı kayak tatilleri için de ideal bir rota. Ama gözünüz zirvedeyse dağın iki zirvesi var ve bu özelliğiyle de dünyada tek. Sönmüş bir volkan olan Erciyes Dağı, Kayseri’nin 25 km güneybatısında konumlanıyor. Zirve yapısı kubbeyi andıran dağın 2.150 metre yüksekliğinde de Erciyes Kayak Merkezi bulunuyor. Erciyes Dağı’nın haşmetini ve zirvesindeki dumanı Kapadokya’ya gittiğinizde de izleyebiliyorsunuz. Hatta peribacaları da bu dağdan akan lavlarla oluşmuş. Erciyes’in zirvesine ilk kez 1837 yılında çıkılmış ve çıkan dağcı da W.J. Hamilton adında bir İngiliz’miş. Dağa tırmanan ilk Türk ise 1924 yılında Miralay Cemil Cahit Bey olmuş. Dağa tırmanış için en uygun zamanlar haziran başı ile ekim ortası.

Aladağlar – Kızılkaya Dağı / Niğde (3771 Metre)

Aladağlar Kayseri, Adana ve Niğde’ye yayılmış bir dağ dizini ve Kızılkaya Dağı da Aladağların, aynı zamanda Torosların en yüksek zirvesi. İlk zirve tırmanışı 1927 yılında bir Alman ekip tarafından gerçekleştirilen dağa çıkmak için genellikle üç rota kullanılıyor. Bu rotalardan ilki ve en popüler olanı Niğde Çamardı. Diğerleri ise Kayseri Yahyalı ve Adana Aladağ.

Demirkazık Dağı / Niğde (3756 Metre)

Toros Dağları’nın ikinci en yüksek zirvesi olan Demirkazık Dağı, Niğde’nin 40 km güneydoğusunda yer alıyor. Dağda zirveyi ilk görenler 1927 yılında Kızılkaya Dağı’na tırmanan Alman ekip olmuş. Ekibe bu tırmanışta rehberlik eden Veli Çavuş adında bir köylü genç ise dağa ilk tırmanan Türk unvanını kazanmış. Demirkazık Dağı’nın kuzey duvarı ülkemizin de en zor çıkılan en zor rotalarından biri olarak biliniyor. Hem Kızılkaya Dağı hem de Demirkazık Dağı tırmanışları için profesyonel dağcı olmanız gerekiyor. Demirkazık Dağı’nın tam karşısında da 3625 metre yüksekliğiyle Sematepe konumlanıyor. Sematepe ‘Akkale Dağı’ olarak da tanınıp biliniyor.

Artos Dağı / Van (3.550 Metre)

Torosların devamı olan ve Çadır Dağı olarak da isimlendirilen Artos Dağı, Van’ın Gevaş ilçesinde konumlanıyor. Kükürt ve kurşun yataklarına sahip dağda zengin bir habitatla da karşılaşıyorsunuz. 200 türden fazla kelebeğin evi de olan dağ sadece tırmanış için gelen dağcıları değil, bitki örtüsüyle tanışmak isteyen botanikçileri de ağırlıyor. Dağın yükseklerinden tam karşısındaki Akdamar Adası’nın muhteşem manzaralarını da izleyebiliyorsunuz.

Mercan Dağları / Tunceli (3.463 Metre)

Mercan Dağları ‘Munzur Dağları’ olarak da biliniyor ve Tunceli ile Erzincan arasında konumlanıyor. Burası da Toros Dağları’nın bir parçası ve en yüksek zirvesi de Akbaba Tepesi. Beş milyon yaşında olduğu tahmin edilen bu yaşlı dağ kayalık kalkerli bir yapı sergiliyor. Buzul gölleri, yaylalar ve dereler ile gökyüzüne yakın bir cennet olan dağda yılın büyük bölümünde kar eksik olmuyor. Mercan Dağları’nın bulunduğu alan 1971 yılında Munzur Vadisi Milli Parkı ilan edilmiş. Tırmanmak için en uygun zaman ise haziran ortasından eylül başına kadar olan zaman aralığı.

Tendürek Dağı / Van (3.533 Metre)

Van Çaldıran’da konumlanan Tendürek Dağı, Büyük Tendürek ve Küçük Tendürek adında, koni görünümlü iki zirveden oluşuyor. Volkanik bir oluşum olan dağın en son püskürmesi 1855 yılında olmuş. Dağın zirvesinde çapı 400 metre olan büyük bir krater gölü bulunuyor. Göl çevresindeki çukurlardan sıcaklığı 50 dereceyi bulan su buharının çıkması volkanın hala aktif olduğu konusunda fikir veriyor.

Medetsiz (Bolkar) Dağı / Niğde – Konya – Mersin (3.524 Metre)

Medetsiz, Toros Dağları’nın Bolkar olarak adlandırılan dağ sırasının en yüksek zirvesi. Çevresinde ise 2.500 metrenin üzerinde irili ufaklı birçok tepe var. Medetsiz zirvesinde Akdeniz iklimi etkileri görülmesine rağmen kışları soğuk ve yağışlı geçiyor. Güney yamacı yemyeşil bir tabiata sahip dağın kuzey yamaçları da bozkırlarla ve yaylalarla kaplı. Dağın belki de en ürpertici özelliği en zehirli yılanlar arasında başı çeken bir engerek türünün de burada bolca bulunması. Dağın Konya Halkapınar tarafında konumlanan 3.430 metrelik Aydos Dağı’ndan Erciyes’i, Aladağlar’ı ve Medetsiz zirvesini de görebiliyorsunuz.

Palandöken Dağı / Erzurum (3.271 Metre)

Palandöken tektonik bir dağ ve herkes onu dağ turizminin vazgeçilmez adreslerinden olan Palandöken Kayak Merkezi olarak tanıyor. Dağa yaz ve bahar aylarında teknik bir zorluk yaşamadan tırmanılabiliyor. Ama kış tırmanışları profesyonel, teknik donanımlı bir tecrübe gerektiriyor. Erzurum merkeze 10 km mesafedeki Palandöken Dağı’nın adı birçok Anadolu efsanesinde de geçiyor. Dağın en yüksek zirvesi olan Büyükejder Tepesi’nde bir kafe bile bulabiliyorsunuz. Kayak sezonunda buraya telesiyejle de ulaşabiliyorsunuz. Zirveye tırmanan en kolay rota ise yine kayak merkezinden geçiyor.

Bu yazımızda ülkemizin en yüksek dağlarından bahsettik. Ama Türkiye dağlarının hepsi bu kadar da değil, biz sadece en yükseğinden başlayıp ilk sıralarda bulunanları derledik. Tırmanış rotalarıyla pek çok dağcının anılarına dönüşmüş bu dağlara tırmanmadan önce daha alçakta denemeler yapmak isterseniz Türkiye’nin En Popüler Kaya Tırmanışı Rotası yazımızı da okuyup bilgilenebilirsiniz.