Atatürk'ün İzmir'de İngiliz Amirale Verdiği Tokat Gibi Cevap

Keşif Rehberi
Eklenme: 5 Eylül 2019, Perşembe 15:49 Sevgi Özdil tarafından eklendi.

Günlerden bir gün, Mustafa Kemal Belkahve tepesinden İzmir'i seyrediyor ufukta güneş ağır ağır batarken. Tam bu dakikalarda yanındaki İsmet Paşa'ya sesleniyor ve ‘Biliyor musun İsmet' diyor. ‘Bir rüya görmüş gibiyim...' diyor ve anlatıyor. Bu karanlık ve kanla başlayıp, 3 yıl 3 ay 22 gün sürüp, sonunda muhteşem bir güzellikle ve zaferle biten bu rüyayı.
Atatürk

Birinci Dünya Savaşı'nı kaybeden Osmanlı Hükümeti barış olacağına inanıp büyük bir hata yapar ve Mondros Mütarekesi'ni imzalar. Bu imza sonrası galip devletler barışa değil toprakları işgale devam eder. 13 Kasım 1918'e gelindiğinde ise düşman donanması koca bir nesli feda edip savunulan Çanakkale Boğazı'nı aşarak İstanbul'a gelir. Gemilerdeki düşman askeri İstanbul'da karaya çıkar. Bu sırada Osmanlı Hükümeti Mondros'tan 2 yıl sonra yine büyük bir hata yaparak Serv Antlaşması'nı imzalar. Bu imza üzerine de İngiltere'yle birlikte müttefik devletlerin Çanakkale ve İstanbul boğazları üzerinde kurdukları hakimiyet pekiştirilmiş olur.
Atatürk

Ancak tüm bunlar olurken İngilizlerin Çanakkale savaşları sırasında ağır bir yenilgiye uğramasını bir türlü kabullenemeyen Lloyd George, İstanbul'u ve boğazların hakimiyetini gerici ve barbar olarak tanımladığı Türklerin eline teslim etmeme kararı almıştır. Aldığı bu karar üzerine de Mustafa Kemal Paşa'ya talihsiz bir savunmada bulunarak der ki; ‘Gelibolu Yarımadası'nın Türklerin eline geçmesine asla izin vermeyiz. Orası dünyamızın en önemli stratejik noktasıdır. Boğazların Türkler tarafından kapatılması, savaşı iki yıl uzatmıştır. Türklerin Gelibolu Yarımadası'na sahip olmaları akıl almayacak bir şeydir ve bunu önlemek için savaşmalıyız.' Bu sırada bir talihsiz açıklama ve destek de Winston Churchill'den gelir ve o da der ki; ‘Asya'yı Avrupa'dan ayıran derin su çizgisi önemli bir çizgidir ve bunu tüm gücümüzle emniyete almamız gerekmektedir. Türkler Gelibolu Yarımadası ile İstanbul'u alırlarsa, zaferimizin tüm meyvelerini kaybetmiş oluruz.'
Ataürk

Tüm bunlara rağmen savaş artık bitmiş ve Türk milleti Kurtuluş Savaşı'nı kazanmıştır. Ancak İngiliz donanması İzmir Limanı'ndan bir türlü ayrılmamaktadır. Donanmanın bir türlü gitmemesi Mustafa Kemal'i düşündürmekte ve az da olsa tedirgin etmektedir. Bir gün İngiliz donanma komutanı Mustafa Kemal'in ziyaretine gelir. Mustafa Kemal Türk misafirperverliğinden ödün vermez ve komutanı karşılar. Bu ziyaret esnasında donanma komutanı Gazi'ye, kendi vatandaşları ile azınlıkların durumlarını sorar. Gazi'de ona suç işlememiş tüm İngiliz ve azınlık vatandaşlarının İzmir'de kendisi kadar güvende olacaklarını, suç işleyenlerin adaletin huzuruna çıkacaklarını bildirir. Gazi'nin bu söylemi üzerine İngiliz komutanla olan bu sohbete gergin bir havaya hüküm sürer ve İngiliz donanma komutanı Gazi'ye:
Atatürk

'Fakat Paşa hazretleri, fevkalade günler geçirdik. Yunan ordusundan cesaret alan bazı Rum ve Ermeniler şımarıklık yapmış olabilir. Bunlar, fevkalade günlerin olaylarıdır. Hoş görülmesi gerekir. Eğer bu kimseler, halkın husumetine bırakılacak olursa, bütün dünya aleyhinize kıyameti koparır!' şeklinde sarf ettiği bu sözlerle ne kadar büyük bir hata yaptığının farkında değildir. Gazi ise, komutanı son cümlesine kadar tebessümle dinlerken o son cümledeki tehditle komutanın sözünü keser, sert ve keskin bir tavırla şu şekilde karşılık verir;

'Şu ‘efendi - devlet' rolünü bir kenara koyunuz amiral! Milletleri de tehdit etmekten vazgeçiniz! İngiltere ve müttefiklerinin kıyameti koparıp koparmayacağını düşünmem! Bunlar memleketimin iç işleridir, kimsenin bu işlere karışmasına müsaade etmem! İngiltere Hükümeti'nin tebaasını her yerde koruma hakkı, devletler hukukunun teminatı altındadır. Avrupa devletleriyle birlikte arkaladığımız Rum ve Ermenilerin güven içinde bulundurulmasını sadece rica ettik. Yoksa biz bu güvenliği sağlayacak güçteyiz... Arkaladığınız Yunan ordusunun denizde yüzen leşlerini herhalde görmüş olmalısınız! Türk ordusu asayişi sağlayacak güçte olduğu gibi, limanı boşaltacak güçtedir de... Donanmanızın en kısa zamanda limanı terk etmesini istiyorum!'

Gazi'nin sert ve keskin bu cümleleri karşısında afallayan İngiliz komutan ne diyeceğini bilemeyerek; İngiltere'ye savaş mı açıyorsunuz? sözleri ağzından dökülür. Bunun üzerine Mustafa Kemal son noktayı koymaya karar verir ve İngiliz komutana; Savaş açmak mı? Siz yoksa Sevr Antlaşması'nın hala yürürlükte olduğunu mu sanıyorsunuz? Biz onu çoktan yırttık... Karşımda oturuşunuzu, sizi konuk saymama borçlusunuz! Bizim gözümüzde "Barış antlaşması yapmamış" iki devletiz. Savaş hukuku yürürlüktedir. Gemilerinizi derhal kara sularımızdan çekmenizi size ihtar ediyorum!' sözleriyle görüşmeyi sonlandırır.

Bu ateşli konuşmaların ardından İngiliz komutan odayı terk eder ve yaşananları İngiliz Hükümeti'ne aktarır. Olayı öğrenen İngiliz Hükümeti Türk Hükümeti'ne ültimatom vererek Gazi'nin İngiliz komutanına sarf ettiği sözlerin yazılı bir şekilde teyit edilerek kendilerine ulaştırılmasını ister. Türk Hükümeti de İngilizlerin bu isteğini yerine getirir yazılı teyidi iletir.
Atatürk

İki ülke arasında yaşanan bu sıcak ve hararetli olay ülkede ve paşanın yakın çevresi tarafından duyulmaya başlanır. Mustafa Kemal Atatürk'ün en yakınlarından biri olan Falih Rıfkı Atay bu olayın ardından; "Başımızı yeniden savaş belasına sokacağız." diye endişe etmiştir.
Fotoğraf: Aydın Tren Garı'ndan

Türk Hükümeti'nin düşman gemilerine tanıdığı süre bitmiştir ve o sırada limanda bulunan İngiliz ve Fransızlara ait gemiler, kendi uluslarına ait kişileri ve askerlerini gemilerine bindirerek İzmir Limanı'ndan demir alıp Türk kara sularından çekilirler. Tam bu sırada Atatürk'ün yanında bulunan Salih Bozok o anı şu cümlelerle tarif eder; "Verilen zaman bittiğinde, büyük İngiliz donanmasının uzaklaşmasını seyrettik. ‘O' ise, bakmıyordu bile...

Bugün 9 Eylül, büyük bir coşkuyla kutladığımız İzmir'in kurtuluşunun 97. yıl dönümü. Bizler de Neredekal.com ekibi olarak bu büyük zaferi sevinçle kutluyoruz. Başta Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, silah arkadaşlarını ve tüm şehitlerimizi saygı ve minnetle anıyoruz.

Kaynak: Uğur Dündar, Şükrü Elekdağ. İlk Fotoğraf için Kaan Küçükleroğlu'na teşekkür ederiz.

23 misafir tavsiyesi

Tarihe Göre Listele
En Faydalılar

Yorumlarınızı Paylaşın

Oya Yılmaz - 7 Eylül 2019, Cumartesi 01:34

Yine kendinize yakışır, harika bir yazı olmuş. Atatürk ile ilgili o kadar güzel ve net bir tarihi ifadelerle yazılar görüyorum ki bu beni çok mutlu ediyor. Malum bilgi kirliliği ve komplo teorilerin uçuştuğu bir dönem içinde gerçek bilgiler ile insanlara bunları güzel bir şekilde aktarmak çok önemli. Yaşasın İzmir. Bir İzmirli olarak gurur duyuyorum. Saygılar.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Tülay - 8 Eylül 2019, Pazar 14:56

Süpersiniz ellerinize sağlık. Atamızı ne kadar tanıyoruz

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Feridun Tütüncü - 9 Eylül 2019, Pazartesi 10:44

Yazıyı okudum, çok teşekkür ederim. Ninemin anlattıklarını hatırladım. Tarih 1978 yazılmış hata. Selam ve sevgiler.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Kadir guven - 9 Eylül 2019, Pazartesi 10:53

Bu alçak İttihat ve Terakkicilere niçin Osmanlı diyorsunuz anlamıyorum. Abdülhamit tahttan indirildikten sonra Osmanlı'yı hainler yönlendirdi. Bunu siz de biliyorsunuz. Osmanlı demeyin, İttihatçı alçaklar deyin, daha isabetli olur.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Fatma Tülin Orman - 9 Eylül 2019, Pazartesi 10:57

Okumaktan gurur duydum, gözlerim yaşardı. Boğazım düğümlendi. Atam sen dünyanın en akıllı en cesur en dürüst en güçlü unutulmaz insanısın. Çok şanslı milletiz. Senin gibi Atam olduğu için Allah'ıma binlerce şükürler olsun.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Ismail nazmi. ERSOY@mail.com - 9 Eylül 2019, Pazartesi 11:24

Ne mutlu İzmirliyim diyene.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Bir vatandas - 9 Eylül 2019, Pazartesi 11:26

Türkiye'nin bütün yöneticileri Mustafa Kemal Atatürk gibi vatan konusunda daha duyarlı ve gerektiğinde iç islerine karıştırmayan tutumda olsalar.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

H. İBRAHİM TOKMAK - 9 Eylül 2019, Pazartesi 11:35

Çok güzel. Gerek bilgiler gerek fotoğraflar güzel özetlenmiş. Yalnız 1978 tarihinde bir sıkıntı var. 1918 olmasın. Teşekkür ederim efendim.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

tokay ceritoğlu - 9 Eylül 2019, Pazartesi 11:41

İngilizler, Atatürk için şansızlığımız 100 yılda bir gelen dahi devlet adamı ile karşılaştık ve kaybetmemize neden oldu şeklinde beyanlarda bulundular. Atatürk ve silah arkadaşları gibi bulunmaz komutanlar belki 1000 yılda bir geliyor.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Doğan Karagözoğlu - 9 Eylül 2019, Pazartesi 11:53

Türkiyemizin ışığı İzmirimizin kurtluş sevincini kalpten hissediyorum. Yaşa Mustafa Kemal Paşam yaşa. Bir tanemiz.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Gılman Kahyaoğlu - 9 Eylül 2019, Pazartesi 12:28

Böyle güzel bir anıyı takipçilerinizle paylaştığınız için sizlere teşekkürlerimi sunuyorum. Türkiye, neredeyse senenin tamamında Kurtuluş Günleri ile doludur. Bunun anlamını bilmeyen, bu toprakları canlarıyla bizlere kazandıranların kıymetini bilmeyip, Türkiye'yi (Her anlamda) peşkek çekenlere yazıklar olsun.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Murat BAYTAN - 9 Eylül 2019, Pazartesi 12:29

Böylesine büyük önder ve devlet adamına sahip olduğumuz için ne kadar gurur duysak, ne kadar övünsek azdır. Bugün, ülke topraklarımızda özgürce yaşıyorsak, bunu ulu önderimiz Atatürk'e borçluyuz. Atamızı, silah arkadaşlarını ve tüm şehitlerimizi bir kez daha saygıyla anıyor ve minnettar olduğumuzu ifade etmek istiyorum.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Halil Avcı - 9 Eylül 2019, Pazartesi 13:04

Aklınıza ve yüreğinize sağlık. Var olun, çok olun.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Mustafa Hacıoğlu - 9 Eylül 2019, Pazartesi 13:05

Yazıda geçen "13 Kasım 1978" tarihini düzeltirseniz iyi olur.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

tezer orhan - 9 Eylül 2019, Pazartesi 13:19

Devler adamı onurlu olur, zira ulusun onurunu temsil eder. Dünya onursuz devlet adamları gördüyse de onları tarihin çöplüğüne atmıştır. Alın Hitler'i, Mussolini'yi. yalnızca faşist iktidarlarıyla akılda kalmışlardır. Daha yakın döneme gelin, Franco'yu, Salazar'ı, Batista'yı, Videla'yı, Pinochet'yi aklınıza getirin. Onlar da sadece halk düşmanı, faşist ve işkenceci yönetimleriyle ayakta kalmışlar, bir daha hatırlanmamak üzere yıkılıp, yok olup gitmişlerdir. Nepotist ve baskıcı iktidarlarıyla Jivkov ve Çavuşesku'yu düşünün, Bulgar ve Romen gençleri adlarını bile bilmez. Oysa Atatürk, Lenin, Fidel Castro, Gandi, Mao, Mandela, Allende, Dubçek, Walensa ve Musaddık'ın isimleri dünya dönüp durmaya devam ettikçe övünç ve saygıyla hatırlanacaktır. Ne güzel söylemiş Köroğlu: Yürü bre Hızır Paşa senin de bir gün çarkın devrilir.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Arzu Kalincik - 9 Eylül 2019, Pazartesi 14:04

Anlattığınız bilgilendirdiğiniz için çok teşekkür ederim. Lütfen Atatürk le ilgili yazılarınız devam etsin.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Levent Hırdavatçıoğlu - 9 Eylül 2019, Pazartesi 14:09

Çok güzel bir çalışma olmuş. Teşekkürler.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

E Gumustekin - 9 Eylül 2019, Pazartesi 14:15

Ne büyük insandın. Senin gibi aklı, sabırlı ve başarılı biri daha gelmez. Yattığın yer cennet olsun. Minettarız Türk milletti olarak sana.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

M.N. - 9 Eylül 2019, Pazartesi 14:43

Kararlılık ve inanmak birleşince bu oluyor. Başta ulu önder Atatürk ve bütün şehit ve gazilerimizi rahmet ve şükranla anıyorum. Mekanları cennet olsun. Ne mutlu Türküm diyene.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

cihat aksoy - 9 Eylül 2019, Pazartesi 15:54

Gücünü halkından alan en büyük Türk, Atatürk mekanın cennet olsun. Sayesinde özgürlüğün en güzelini yaşıyoruz maddi, manevi.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

yusuf hüseyin hamamcı - 9 Eylül 2019, Pazartesi 15:54

Son yüzyıl içinde böyle bir devlet adamı gelmedi. Ancak Türk milleti nice Atatürkler çıkarır bu hususta halen ümitliyim. Ruhu şad olsun. İlke ve inkılaplarından hiçbir zaman ödün vermedik ve vermeyeceğiz. Bu böyle biline.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

ibrahim nahya - 10 Eylül 2019, Salı 07:42

Gazi Mustafa Kemal'in posta eri dedem onun kahramanlığını şöyle anlattı; cephede ilerlerken askerle kendinin arasına bomba düşerdi ama o dönüp de bakmazdı askerin cesareti kırılmasın diye.

Faydalı buldum (0)
Faydalı bulmadım (0)

Bülent KISA - 10 Eylül 2019, Salı 15:17

Bize kararlılığıyla, devlet adamlığıyla, liderliğiyle bu ülkeyi vatan eden ve özgürce yaşamamızı sağlayan ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk'e ne kadar teşekkür etsek azdır. Ona, silah arkadaşlarına, şehit ve gazilerimize saygı, minnet ve rahmetle... Ruhları şad olsun.