Uçak Korkusu Nasıl Yenilir? Korkuyu Yenmek İçin Hangi Yöntemler Kullanılmalı?

Pek çok kişi için seyahat ederek farklı yerleri keşfetmek ve yeni maceralara atılmak, insanın kendini gerçekten özgür hissettiği sayılı anlar arasında yer alıyor. Sonuçta büyük resme baktığımızda yolculuklarımız da maceramızın birer parçası ve en az tatilimiz kadar değerli. Otobüsle seyahat ediyorsak sabaha karşı verdiğimiz molalarda bir şeyler atıştırmak, tren yolculuklarında müzik dinleyip bir şeyler okumak, şahsi aracımızda dinlediğimiz müzikler ve ettiğimiz sohbetler… Hepsi başlı başına bir hikâye ve uçak yolculukları da böyle olabilir.

Uçma fikrine soğuk bakıyorsanız ve uçak korkunuzun olduğunu düşünüyorsanız merak etmeyin, yalnız değilsiniz. Diğer adıyla “Aerofobi” adıyla bilinen bu korku 10 insandan 6’sında gözlemlenen gayet doğal bir his. Öncelikle şunu söylemek gerekli; Uçak korkusu bazen yanlış anlaşılabiliyor. Uçmanın size verdiği hissi seviyor musunuz, havaalanlarında vakit geçirmek ve üst üste güvenlik kontrollerinden geçmek sizin için kabul edilebilir mi, uçakta rahat edebiliyor musunuz? Bu gibi soruları kendinize sorarak durumu daha kolay anlayabilirsiniz. Belki de sadece uçağa binmeyi, ne kadar vakitten tasarruf sağlasa ve pratik olsa da, sevmiyorsunuzdur. Sevdiğimiz ve sevmediğimiz şeylerin mantıklı bir açıklaması olması gerekmiyor sonuçta, bu durum da böyle olabilir. Yani kısaca uçaktan korkmuyor, sadece sevmiyor olabilirsiniz. 

Tüm bu aşamalardan geçtiyseniz ve bariz bir şekilde uçak korkunuz varsa elinizden gelebilecek, yapabileceğiniz bazı şeyleri sizler için derledik. Yazımızda yer alan bazı yöntemleri deneyerek kendinizi daha rahat hissedebilir, ne yapmanız ve yapmamanız hakkında fikir sahibi olabilirsiniz. Eğer uçak seyahati hakkında araştırma yapıyorsanız Bebekle Uçak Yolculuğu Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler adlı yazımız da dikkatinizi çekebilir. 

Uçak Korkusunun Nedenleri Nelerdir? 

Tüm sorunları çözmek için öncelikle nedenlerini anlamak gerek. Uçak korkusu hakkındaki nedenler pek kesin olmasa da ikiye ayrılıyor; Travmatik deneyimler ve kaygıya bağlı deneyimler. 

Travmatik deneyimler daha öncesinde sizin, bir yakınınızın veya tanımadığınız birinin başına gelen olaylardan kaynaklanabilir. Filmde gördüğünüz bir uçak sahnesi bile geçmişteki anılarınızı ve bazı zayıf yönlerinizi tetikleyip sizi uçaktan soğutmuş olabilir ya da geçmişte sıkıntılı bir türbülans veya iniş deneyimi yaşamış olabilirsiniz. Bu tür durumlarda uçmak dendiğinde aklınıza ilk neyin geldiğini kendinize sormanız gerekli. Aklınıza gelen düşünce bir şeyin dolayımından geçiyor mu veya eski bir anı ya da düşünceyle bağlantılı mı? Eğer bu soruların cevabı evet ise travma yaratan etmeni tespit etmeniz daha da kolaylaşacaktır. 

Kaygıya bağlı deneyimlerse daha çok düşünceden kaynaklanır. Daha önce hiç uçağa binmemiş insanlarda bile meydana gelebilir. Yükseklik korkusu olan insanları uçaktan pek hoşlanmamasının başlıca sebebi de budur. Fakat şunu unutmamak lazım ki aslında yüksekten değil, düşmekten korkarız. Bu tespit, kaygıların aslında görüldüğü gibi olmadığı hakkında güzel bir hatırlatıcı. Belki de cesaretinizi toplayıp uçağa binmeyi deneseniz seveceksinizdir veya ilk uçuşlarınızda yanınızda değer verdiğiniz birinin olması sizi rahatlatabilir. "Peki ya uçakta şöyle olursa ne yapacağım?” gibi henüz olmamış şeylerin üzerine düşünmek eninde sonunda kaygıyı doğurur, bu yüzden kaçınmanız en sağlıklısı olacaktır.

Uçak Korkusu Kimlerde Görülür?

Daha önce de bahsettiğimiz gibi uçak korkusunun nedenleri tam olarak bilinmiyor bu yüzden de her yaş grubundan insanda varlık gösterebiliyor. Elbette öncesinde herhangi bir travma yaşamış ya da psikolojik sorunlara sahip kişilerde daha yoğun olarak gözlemlendiğini söyleyebiliriz. Bu yaş aralıkları da daha çok 16-45 olarak söylenebilir. Fakat tekrardan altını çizmekte fayda var; 12 yaşındaki bir çocukta da 50 yaşındaki bir yetişkinde de uçak korkusu gözlemlenebilir. Çünkü başka şeylerle ilişkili olabileceği gibi tamamen belirsiz bir his olarak da ortaya çıkıp kişiyi rahatsız edebilir.

Uçak Korkusunun Belirtileri Nelerdir?

Uçak korkusunun belirtileri kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir. Bu belirtilerin bazılarına sahip olmanız, başlı başına uçak korkunuzun olduğunu kanıtlamaz. Eğer gerçekten sorunu tespit etmek istiyorsanız her zaman bir uzmandan destek almanızı öneririz. Ama yine de bilinçlenmek ve farkındalık kazanmak için bilmemizde fayda var. 

• Kalkış esnasında yaşanan baş dönmesi
• Uçuş esnasında kaygıdan kaynaklanan terleme ve sıkışmışlık hissi
• Ayağın yerden kesildiği düşüncesiyle yaşanan nefes darlığı
• İştahsızlık 
• Mide bulantısı
• Bayılmaya yakın uyku hali ve hissizlik
• Nabzın fark edilebilecek düzeyde hızlanması
• Migren benzeri baş ağrısı

Tüm bu belirtiler korku, stres ve panik durumlarında yaşanan semptomlara yakın ölçüde benzerlik gösterir. Konunun karmaşası da tam olarak burada zaten. Örnek olarak farkında olmadığınız bir panik atak sorununuz varsa bunu uçak korkusuyla ilişkilendirmek her zaman doğru olmayabilir. Eğer kendinize bir tanı koymakta kafa karışıklığı yaşıyorsanız bir uzmana baş vurmanız en doğrusu olacaktır. 

Uçak Korkusu Nasıl Yenilir?

Konu hakkında yeterince bilgi sahibi olduğumuza göre artık üstesinden gelmenin yollarına bakabiliriz. Merak etmeyin, eğer çok derinlere inen bir durumla bağlantılı değilse bu korkuyu kendiniz aşabilirsiniz. Düşünce yapınızı biraz değiştirmek, çaba ve cesaret göstermek çoğu durumda olduğu gibi uçak korkusunda da etkili rol oynuyor. 

Uçuşa Karşı Bakış Açınızı Değiştirin

Uçağa binmek sizde güvensizlik ve sıkışmışlık hissi mi uyandırıyor veya olası bir aksaklıktan dolayı düşmekten mi korkuyorsunuz? Kesinlikle yalnız değilsiniz hatta tam aksine, bu tür düşünceler bir noktada çok normal. Hayatta her zaman bir riskle karşı karşıyayız; Mutfakta yemek yaparken, trafikte karşıdan karşıya geçerken veya merdiven çıkarken başımıza her şey gelebilir. Bunları her yapacağımız zaman üzerine saatlerce düşünüp kaygıya kapılmıyoruz, uçağa binmeye de böyle bakabilirsiniz. Sonuçta arabayla bir yerden bir yere gitmek gibi uçak da ulaşım ihtiyacımızı karşılayan bir araç. Kısacası sizde kaygı yaratan ve düşüncelerinizi gereğinden fazla meşgul eden sorunları daha basite indirgemek her zaman yanlış değildir. Hatta uçak korkunuzu yenmenize ek olarak uçmaktan keyif almanızı bile sağlayabilir. 

Teorik Bilgi Edinmeniz Faydalı Olabilir

Uçaklar hakkında daha fazla bilgi edinmek, korkunuzun bir kısmını ortadan kaldırmak için doğru bir seçenek olabilir. Uçuş sürecini anlamak, uçakların nasıl çalıştığını öğrenmek ve güvenlik önlemleri hakkında bilgi sahibi olmak, bilinmezlik faktörünü ortadan kaldıracağı için kendinizi daha güvende hissedebilirsiniz. Eğer araştırmak hoşunuza gidiyorsa uçaklar hakkında birkaç metin okuyabilirsiniz. Tıpkı bir arkadaşlık kurmak gibi uçaklara yavaş yavaş alışmanızı sağlayacaktır.

Uçak Seyahatini Deneyimleyin

Küçük adımlarla başlayarak, uçak korkusunu yenmeniz mümkün. Önce kısa mesafe uçuşları yaparak başlayabilirsiniz. Evet, özellikle bir korkunuz varken üzerine gitmek hem zor hem de cesaret isteyen bir süreç. Fakat kısa mesafe uçuşlarında kendinizi daha rahat hissedebilirsiniz. Eğer yapmak istemezseniz internet üzerinden yolcu koltuğunda sabit olarak çekilmiş kesintisiz uçuş videolarını da bulabilirsiniz. Kendinize bir ortam hazırlayın ve sanki oradaymışsınız gibi hissetmeye çalışın. Bu tür bir deneyim simülasyonla benzer etki göstereceğinden kendinizi hazırlamış olursunuz. 

Nefes Egzersizleri ve Meditasyon

Uçuş sırasında veya öncesinde rahatlamak için nefes egzersizleri ve meditasyon gibi stres azaltıcı teknikler kullanabilirsiniz. Bu yöntemler, sakinleşmenize ve korkunuzu azaltmanıza yardımcı olabilir. Eğer hayatınızda belirli bir düzene oturtabilirseniz ekstradan pek çok getirisi de olur. Özellikle kontrolünüz dışında gerçekleşen durumlara karşı daha kontrollü olmanızı sağlayacaktır. Düşüncelerinizi ve nefesinizi kontrol etmek çok basit ve anlamsız gibi gözükse de aslında son derece önemli ve uzmanlaşması zor bir farkındalıktır. Eğer ilginizi çekmiyorsa nefes egzersizlerini ve meditasyonu ileri düzeyde kavramanıza gerek de yok, sadece uçak korkunuzu kontrol altına alacak kadarını bilseniz yeterli.

Uzman Yardımı Almak

Eğer listemizdeki öneriler yeterli değilse uçak korkusuyla başa çıkmak için profesyonel yardım almayı düşünebilirsiniz. Psikoterapi veya davranışsal terapi, bu tür korkuları ele almanıza yardımcı olabilir. Özellikle uçak korkusu üzerine yoğunlaşan terapi şekilleri de mevcut. Yani sorununuzu bilgili bir uzmanla görüşerek kısa süre içinde çözebilir, seyahatinizin tadını çıkarmaya başlayabilirsiniz. 

Uçak Korkusunu Hissettiğiniz Anda Yapılabilecek Şeyler

Olur da uçuş esnasında kendinizi gergin ve stresli hissederseniz aklınızda bulunması gereken, uygulayabileceğiniz bazı önlemler var. Tüm bunları yaparken unutmamanız gereken tek şey sizin kendinizi rahat hissetmeniz. Dolayısıyla listemizde yer alan şeyler doğru olsa da size iyi gelmiyorsa kendinizi zorlamamalısınız. Böyle bir durumda sakince hostese durumunuzu anlatmanızı ve dediklerini yapmanızı tavsiye ederiz. 

• Eğer kendinizi panik atak geçiriyor gibi hissederseniz ilk olarak sakin olmaya çalışın ve nefesinize odaklanın.
• Nefesinizi kontrol altında tutmakta zorlanıyorsanız kendinizi biraz serbest bıraktıktan sonra tekrar deneyin. Derin bir nefes almak iyi gelecektir, kendinizi sıkmayın.
• Eğer terliyorsanız vücudunuzu gevşetmeye çalışın. Kaslarınıza odaklanmak, bacaklarınızı uzatmak veya genleşmek etkili olabilir. Biraz su içip uçak içerisinde lavaboya kadar yürüyebilirsiniz, bacaklarınız açılmış olur. 
• Sıkışmış ve bunalmış hissediyorsanız telefonunuzla ilgilenebilir veya bir kitap okuyabilirsiniz. Genellikle böyle anlarda odaklanmada sorun yaşayabileceğinizden video veya fotoğraf gibi görsel şeyler daha iyi gelebilir. Kısacası aklınızı dağıtacak bir şeyler yapabilirsiniz.
• Stres hissetmeye başlarsanız dikkatinizi uçak içindeki diğer yolculara kaydırın, onların neler yaptıklarına ve ne kadar sakin olduklarına bakın. Eninde sonunda uçaktan ineceksiniz ve evinize gideceksiniz, bunu kendinize hatırlatın.
• Kulaklığınızı takıp sevdiğiniz bir müziği açın. Kendinizi müziğe bırakırsanız aklınız uçuştan uzaklaşır ve düşüncelere, hayallere yaklaşır. Kısacası gerçeklikten biraz da olsa kopmuş olursunuz.
• Yolcu koltuğunda yapabileceğiniz uygun bir hobiniz varsa değerlendirebilirsiniz. Kötü hissetmeye başladığınızda bir şeyler çizebilir, yazabilir ya da telefonunuzdan oyunlar oynayabilirsiniz. 
• En önemlisiyse korkunuz kontrolden çıkarsa sakin bir şekilde yetkililere haber vermelisiniz. Utanacak veya çekinecek hiçbir şeyin olmadığını düşünerek, tamamen rahat olabilirsiniz. Sakin bir şekilde nasıl hissettiğinizi anlatın ve yardım isteyin. Zaten hostesler bu konularda eğitimli olduğundan ne yapacaklarını bilir ve sizi yönlendirirler.