Keşfedilmeyi Bekleyen Huzur Dolu Bir Ege Köyü: Birgi

M.Ö. 2000’li yıllardan bu yana yaşam dolu bir coğrafya olan Birgi Köyü’nün tarihinde kimler yok ki; Lidya, Frig, Pers, Roma ve Bizans uygarlıkları bizim bildiğimiz en eskilerden. Ama en şaşalı zamanlarını 1308 yılında Aydınoğlu Mehmet Bey’in burayı başkent yapmasıyla yaşamış. Aydınoğulları’nın hüküm sürdüğü yaklaşık yüz yıl boyunca Birgi hem bilimin hem de dinin en önemli merkezlerinden olmuş. Köy 15. yüzyılda Osmanlılar zamanında da aynı itibarı görmüş ve önemini korumuş. Kurtuluş Savaşı esnasında sivil hareketlenmenin üslerinden biri haline gelen Birgi ilk denizcilerimizden Umur Bey ve ilk Müslüman doktor Celaleddin Hızır El Aydıni’nin de memleketi. Günümüzde ise küçücük nüfusu ve hala eskinin atmosferini taşıyan yapısıyla bir huzur mabedi. Birgi Köyü tarihin mirası taş yapılarıyla 2012 yılından bu yana UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’nde yer alıyor ve anılarını kulağınıza fısıldamak için sizin ona gitmenizi bekliyor.

{search:birgi-otelleri,Birgi Otelleri}

Ege'nin gizli cennetlerinden biri olan Birgi, tarihi dokusu, yemyeşil doğası ve lezzetli mutfağı ile her mevsim ayrı bir güzellik sunuyor. Bu tarihi köyde zamanda yolculuğa çıkmaya ve Osmanlı'nın izlerini takip etmeye hazır mısınız?

Birgi'de Tarihi Yapılar ve Müzeler

• Çakırağa Konağı: 1761 yılında zengin deri tüccarı Çakıroğlu Mehmet Bey tarafından yaptırılan Çakırağa Konağı, Birgi'nin en özel yapılarından biri. Taşlık, ahır, mutfak, misafir odaları, yatak odaları, misafir bekleme odası, yazlık ve kışlıklar, eyvanları ile eşsiz bir mimariye sahip. Üç katlı büyük konağın en dikkat çekici yanı ise süslemeleri. Odaların tavanından duvarlara birçok farklı yerinde ahşap oymalar, kalem işleri var. Bu konağın ilginç hikayesi bu işlemeleri daha anlamlı kılan yönlerinden. Ağa zamanında İstanbullu ve İzmirli iki eş aldıktan sonra gelinlerin memleketlerini özlediğini fark eder. Her birinin odasına kendi memleketinin resimlerini yaptırır.
• Kadılar Paşazade Konağı: Restore edildikten sonra butik otel olarak hizmet vermeye başlayan Kadılar Paşazade Konağı, 180 yıllık bir tarihe sahip. 7 odalı konakta şömineler, ocaklıklar, tavan ve taban kaplamaları, pencere kepenkleri, sofalar korunur. Geleneksel Birgi evi mimarisinin en özel parçalarının korunması ile kullanımına devam edilen yapının bahçesi de lezzetli bir kahve içmek isteyenlere açık.
• Saliha Hanım Taş Konak: Şu an butik otel olarak hizmet veren Saliha Hanım Taş Konak, 7 odası ile görenleri kendine hayran bırakır. 18. yüzyıl sivil mimarisinin dikkat çekici örneklerinden olan konak bir zamanlar atölye olarak da hizmet verir. Ahşap cumbaları sokaktan geçerken görülebilen konakta isterseniz kalmanız da mümkün.
• Sandıkoğlu Konağı: 2018 yılında restore edilen ve 19. yüzyıl civarına tarihlenen konak özellikle mimarisi ile dikkat çekerken süslemeleri de hayran bırakır. Zemin katı moloz ve kırma taşla inşa edilen konağın üst katlara doğru genişletilmesi zeminden daha geniş yaşam alanı kazanılmasını sağlar. Dış sofalı konağın balkonları sokağa taşar. Odalarında İstanbul manzaraları, vazoda çiçekler, panoramik kalemişleri var.
• Aydınoğlu Mehmet Bey Cami (Ulu Cami): Ulu cami olarak da bilinen Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından 1312-1313 yıllarında yaptırılan cami bugün Birgi'nin en önemli yapılarından. Anadolu Beylikler döneminin en eski camilerinden biri olduğu için ayrı bir yeri var. Selçuklu etkisinin yoğun görüldüğü caminin çini kaplamalı minaresi, çinili mihrabı, ahşap işçiliği dikkat çeker. Caminin minberi hiç çivi kullanılmadan sadece ahşap parçalar birbirine geçirilerek yapılan kündekari tekniğinin başarılı örneklerinden. Mihrap ise mavi, mor, turkuaz ağırlıklı olmak üzere iyi işçilikle hazırlanmış çinilerden güzel bir eser. Caminin yanında Aydınoğulları Türbesi bulunur. 1334 yılında yapılan türbede beyliğin kurucusu Mehmet Bey'in oğulları Gazi Umur, Bahadır, İsa Bey hazireleri var. Mehmet Bey'in kız kardeşi için yapılan Hatuniye Türbesi (Ümmü Sultan Şah Türbesi) de görmeniz gereken yerlerden.
• Derviş Ağa Cami, Medresesi, Çukur Hamam: 1663 yılında Derviş ağa tarafından yaptırılan camiden Evliya Çelebi de seyahatnamesinde bahseder. Camiden birkaç yıl önce yapılan medrese ve hemen yanındaki hamam da ziyaret edilebilir. Derviş Ağa dönemine ait yapılar restorasyon sayesinde şu anda ayakta.
• İmam-ı Birgivi Medresesi (Ataullah Efendi Medresesi): Sultan II. Selim'in akıl hocası Ataullah Efendi'nin yaptırdığı medrese burada bir zamanlar mühendislik yapan İmam-ı Birgivi Mehmet Efendi adı ile de tanınır. 16.Yüzyıl civarına tarihlenen medrese bugün el sanatları tanıtım, işleme, satışının yapıldığı bir yer.
• Güdük Minare Mescidi: Birgi'nin en eski camilerinden biri olduğu tahmin edilen Güdük Cami köy meydanının hemen altındadır. Kısa ve geniş minaresi ile dikkat çeker. Sokaklarda dolaşırken mutlaka gözünüze takılacak bir yapı.
• Küp Uçuran Kulesi (Pankonduz Kulesi): Cumhuriyet meydanında yer alan Bizans dönemi yapısı 3 katlı. 10 cepheli gövdesi, yuvarlak temeli ile restorasyon sayesinde bugünlere gelir. Hatta 2000'lere yakın zamanlarda birkaç yıl restoran olarak da hizmet verir.
• Ödemiş Arkeoloji ve Etnografya Müzesi: Birgi'ye yolunuz düştüğünde mutlaka Ödemiş'teki müzeyi de gezin. İlk Tunç Çağı'ndan Osmanlı dönemine kadar bölgeye has özel bir koleksiyona sahip. Günlüce, Türkönü, Beydağ, Kiraz bölgelerinden çıkan arkeolojik buluntular Birgi – Ödemiş çevresinden toplanan etnografik eserler sergilenir.

En Güzel Bahçeler ve Sokaklar

Tarih kokan sokakları ile Birgi'nin her yeri görülesi olsa da doğaya biraz daha yakın olmak isteyebilirsiniz. Sokaklarda tarih ve kültür dolu yürüyüş yaptıktan sonra doğanın tadını çıkarmak için yakın mesafede gidebileceğiniz iki yer var. Birgi konaklama önerileri ararken de bu bölgelere yakın seçim yapabilirsiniz.

• Ödemiş Gölcük Gölü: Gölcük Gölü, yaylada doğa harikası bir göl. Çam ormanları ile kaplı yaylanın içinde serin suları ve nefis havası ile özellikle yaz aylarında bölge sakinleri tarafından piknik için tercih edilir. Konaklama tesisi,spor kulüpleri de kamp alanı olarak da kullanılır. Siz de doğanın tadını çıkarmak için bir gününüzü buraya ayırabilirsiniz.
• Ödemiş 125. Yıl Kültür Parkı: Ödemiş 125. Yıl Kültür Parkı da yine bölgede doğada vakit geçirmek için gidebileceğiniz yerlerden. Ödemiş – Birgi karayolu üzerindeki park 72 bin metrekarelik alana kurulu. 10 bin metrekarelik büyük bir yapay göleti, yüzme havuzları, şelaleleri, spor tesisleri, çocuk parkları, kafeleri var. Birgi gezisinden sonra aktivite yapmayı planlıyorsanız rotanız burası olmalı.

Köyün kalbinde yer alan ve 14. yüzyılda inşa edilmiş olan Cakırağa Konağı, ziyaretçiler için kaçırılmaması gereken bir durak. Osmanlı dönemine ait bu muhteşem yapı, dönemin mimari özelliklerini ve zengin süslemelerini yansıtıyor. Konağı ziyaret ettikten sonra, köyün dar sokaklarında yürüyüş yaparak Birgi'nin geleneksel taş evlerini ve bahçelerini keşfedebilirsiniz. Birgi, aynı zamanda doğa severler için de harika bir destinasyon. Köyün çevresindeki yürüyüş yolları, ziyaretçilere çarpıcı manzaralar ve huzur dolu bir doğa deneyimi sunuyor. İlkbahar ve sonbahar ayları, özellikle renklerin ve doğanın canlılığının en üst seviyede olduğu zamanlar olarak öne çıkıyor.

• Sokaklarında Gezip Tarihi Evlerini Keşfedin: Kim bilir kaç yüzyıl devirmiş çınar ağaçlarının gölgesindeki sokaklarda birçok taş – kerpiç ya da ahşap konakla karşılayacak sizi Birgi. Duvarların arkasına gizlenmiş, 18. yüzyılda bir zengin eviyken şimdilerde Kültür Bakanlığı’na bağlı bir müze olan ve sahibinin adıyla anılan Çakıroğlu Konağı da bahsettiğimiz bu yerlerden biri. 3 katlı 14 odalı, ahşaplarının hepsi bizzat Venedik’ten getirilen bu koca konağın her köşesi ayrı bir sanat, ayrı bir detay. Sandıkoğlu Konağı, İmamı Birgivi Türbesi, Aydınoğlu Mehmet Bey ve Derviş Ağa camileri de diğer önemli yapılar arasında. Ayrıca 14. yüzyıldan kalan ve mimarisine başka yerde pek rastlanmayan Güdük Minare Mescidi ve 17. yüzyıl yadigarı Derviş Ağa Medresesi de görülmeye değer. Vaktiniz varsa hepsi şahsına özel ve mutlaka gezin diyeceğimiz kadar güzel.
• Köy Meydanındaki Kahvede Tavşankanı Bir Çay İçin: 1900’lerin hatıralarıyla dolu meydan kahvesinin, şehirlerin hızına alışkın çağ insanlarını öze dönüştüren bir etkisi var. Köylülerle konuşmak iyi geliyor örneğin, muhabbet bir demlik adaçayı içirebiliyor. Çeşmeleri, küçük dükkanları ve karakoluyla biraz nostalji yapacağınız meydanda pazartesi günleri pazar kuruluyor. Eğer denk gelirseniz köylülerin kendi elleriyle yaptıkları peksimetler, tarhanalar ve bağ bahçe ürünlerini kaçırmayın. Eğer kaçırdıysanız ertesi gün Tire pazarına uğrayın, bu pazarda el emeği göz nuru oya işleri ve şallar da var.
• Keyifli Bir Kahvaltı Yapın: Birgi’de kahvaltı mekanı seçerken fazla alternatifiniz yok. Ama olanı da inanın yetiyor. Diyeceğimiz o ki, Birgi’ye erken gelin. Mesela Papaz Deresi kuş sesleri eşliğinde kahvaltı yapabileceğiniz ve katmerini yerken kalorisini unutacağınız yerlerden. Önereceğimiz bir diğer seçenek de Birgi Otel Saliha Hanım Taş Konak’ta mükellef bir köy kahvaltısı yapmak. Sofradaki her şey organik, ortamsa bağ bahçe içinde ve şahane!
• Yöreye Özgü Ürünler Alın: Nereye gidilirse gidilsin yolculuğa çıkanlara genellikle patates siparişi verilmez. Ama Birgi’ye özel araçla geliyorsanız ve bagajda da yeriniz varsa yollarda satılan patatesleri es geçmeyin. Ödemiş ya da Birgi’de patatesle yapılmış herhangi bir yemek yediğinizde farkını siz de anlayacaksınız. Bu patatesin lezzeti gurme restoranda bile yok! Birgi’de mevsimine denk gelirseniz (ekim sonu – kasım başı gibi hasadı yapılıyor) kestane ve cevizin lezzeti de çok meşhur.
• Dokuma İpek Şallara Bir Göz Atın: Ödemiş’in el emeği göz nuru dokuma şallarının satıldığı dükkan oldukça şaşırtıcı bir ortam. 16. yüzyıldan bu yana dimdik ayakta duran bu küçücük mekan Derviş Ağa Camii’nin bitişiğinde. Başka yöresel ürünlerde satıyor ama tarihi kimliği bizce sattıklarının önüne geçiyor.
• Karadutlu Kar Helvasıyla Serinleyin: Birgi’de karadut suyuyla Bozdağ’ın karını karıştırıp bardakla satıyorlar. Hem malzeme sağlıklı hem de yaz günlerinde oldukça ferahlatıcı. Deneyin, beğeneceksiniz. 
• Töngül Pidesini Tadın: Ödemiş’in merkezinde yüzyıllık geleneksel bir lezzet önereceğiz size, bu lezzetin adı da Töngül pidesi. Adını dükkanın sahiplerinin soyadından alan bu pidenin hamuru sabahın erken saatlerinde yoğuruluyor ve servisi de gündüz iki gibi bitiyor. Yani bu pideci bir öğle yemeği adresi. Bu arada Ödemiş’in köftesinin de Türk mutfağında ayrı bir yeri olduğunu belirtmeden geçmeyelim.
• Giderken Gölcük Yaylası’na Uğrayın: Köyün kendisi kadar ona ulaştıran yolları da güzel. Yeşilin ve doğal yaşamın tadını çıkarabileceğiniz birçok manzara sunuyor size. Hem gölü hem de yaylasıyla her daim gidilebilecek bir yer olan Gölcük’te tedarikli geldiyseniz piknik yapabilirsiniz. Birgi ile Gölcük arası yaklaşık 19 km. 
• Bozdağ Kayak Merkezi’nde Karlarda Yuvarlanın: İzmir’e kar mı yağarmış diyenlere; Birgi Bozdağ’ın güney yamaçlarına kurulu ve kar bu köye hiç de uzak değil. Bozdağ Kayak Merkezi’nde kış sporları kadar yamaç paraşütü de yapabiliyorsunuz. Ödemiş - Bozdağ arası 29 km.

Ege'nin gizli cennetlerinden biri olan Birgi, tarihi dokusu, yemyeşil doğası ve lezzetli mutfağı ile her mevsim ayrı bir güzellik sunuyor. Birgi mutfağı da Ege mutfağının genel özelliklerini yansıtıyor. Bol otlar, zeytinyağlılar, mezeler ve deniz ürünleri ön planda. Birgi'nin kendine özgü bazı lezzetleri de var. Ödemiş patatesi, kestane, Tokoğlu ekmeği,besmet, Töngül pidesi ve Ödemiş köftesi bunlardan sadece birkaçı. Birgi'de ev yemekleri oldukça lezzetli ve doyurucu. Köyde birçok esnaf lokantası ve aile işletmesi ev yemekleri servis ediyor. Birgi'de denemeniz gereken lezzetler:

• Ödemiş Patatesi: Söylentilere göre Türkiye'nin en lezzetli patatesi Ödemiş'te yetiştiriliyor! Özellikle kış aylarında sobada közlenmiş patatesi denemelisiniz.
• Kestane: Fırında, közlenmiş, haşlanmış birçok farklı şekilde deneyebileceğiniz kestaneleri Birgi'de kolayca bulabilirsiniz. Türkiye'nin en büyük kestane üreticisi Birgi bölgesi.
• Tokoğlu Ekmek: Nohut mayası ile hazırlanan bu özel ekmek, 1960'lardan beri Birgi'de üretiliyor. Tokoğlu ekmeğinin en önemli özelliği ise serin ve karanlık bir ortamda 5 gün bayatlamadan kalması. Hatta derin dondurucuda 6 aya kadar saklanabiliyor.
• Besmet: Taş fırınlarda birkaç gün kurumaya bırakılarak hazırlanan besmet, bir tür peksimet. Yöresel söylenişi nedeniyle Besmet olarak satılıyor. Köyde dolaşırken sepetler içinde satıldığını görebilirsiniz.Yanında çay ile en sevilen atıştırmalıklardan biri.
• Töngül Pidesi: Ödemiş'in asırlardır pidesini aldığı yer. Özel harcı içinde maydanoz, süt, yumurta, şeker ve kavrulmuş kıyma var. Coğrafi işaret belgesi olan bu özel lezzeti denemeden Birgi'den ayrılmayın.
• Ödemiş Köftesi: Coğrafi işaret alan bir diğer lezzet Ödemiş Köftesi. Şişe geçirilerek kızartılan, irmik katkılı karışımla hazırlanan bu köfteyi Birgi'de ya da Ödemiş'te birçok yöresel mutfakta bulabilirsiniz

Birgi'de Yemek Yiyebileceğiniz Mekanlar

• Birgi Meydan Kahvesi: Kahve keyfi yapmak ve Ödemiş kar helvası denemek için ideal bir mekan.
• Birgi Sofrası: Testi kebabı, köfte ve sulu yemekleri ile öne çıkan bir esnaf lokantası.
• Mor Fesli: Serpme köy kahvaltısı için tercih edilen bu mekan, ev yapımı lezzetleri ile biliniyor.
• Nar Danesi: Tarihi bir köşkün bahçesinde hizmet veren Nar Danesi, el yapımı reçelleri ve otlu kahvaltılıklar ile Ege mutfağının keyfini sunuyor.

Ege'nin gizli cennetlerinden biri olan Birgi'ye gitmek için heyecanlı mısınız? Tarihi dokusu, yemyeşil doğası ve lezzetli mutfağı ile her mevsim ayrı bir güzellik sunan Birgi'ye ulaşım oldukça kolay.

Karayoluyla Ulaşım

• Kendi Aracınızla: İzmir şehir merkezine 123 km uzaklıkta olan Birgi Köyü'ne araç ile yaklaşık 1 saat 55 dakika sonunda ulaşabilirsiniz. Yolculuk boyunca keyifli manzaraların tadını çıkarabilirsiniz.
• İzmir'den Araç Kiralama: Dilerseniz İzmir şehir merkezinden araç kiralama seçeneğini de tercih edebilirsiniz. Bu sayede daha esnek bir seyahat planı yapabilirsiniz.
• Ödemiş'ten Minibüs: Ödemiş'e 10 km uzaklıkta olan Birgi Köyü'ne yaklaşık 15 dakikada ulaşabilirsiniz.Ödemiş'ten kalkan minibüsler ile rahatça Birgi'ye gidebilirsiniz.

Uçak ile Ulaşım

Uçakla seyahat etmeyi tercih ederseniz, İzmir Adnan Menderes Havalimanı ilk varış noktanız olacak. Havalimanından kalkan HAVAŞ otobüsleri ile İzmir şehir merkezine ulaşabilirsiniz. Şehir merkezinden Basmane garına giderek Ödemiş'e kalkan trenlere binebilirsiniz. Ödemiş'te minibüsler ile Birgi'ye varabilirsiniz.

Birgi’yi yaz sıcağında gezerseniz çok terlerseniz, gezmek için en ideal zamanlar ilkbahar ve hasatların da yapıldığı sonbahar ayları. İzmir’in Ödemiş ilçesine bağlı bu şirin köyün kent merkezine uzaklığı 110, Ödemiş’e uzaklığı ise 9 km. Özel araçla gelmiyorsanız İzmir Basmane Garı’ndan tren kalkıyor ve 2 saatte sizi Ödemiş’e getiriyor. Ödemiş – Birgi arasındaki minibüslerle köye kolayca ulaşabiliyorsunuz.

Ege'nin gizli cennetlerinden biri olan Birgi; tarihi dokusu, yemyeşil doğası ve lezzetli mutfağı ile her mevsim ayrı bir güzellik sunuyor

• Bahar Ayları: Birgi'yi ziyaret etmek için en ideal zaman ilkbahar aylarıdır. Bu mevsimde doğa uyanır, çiçekler açar ve hava oldukça keyiflidir. Ege'nin sıcakkanlı insanlarının da misafirperverliği ile birleşince, unutulmaz bir deneyim yaşayacağınıza eminim.
• Sonbahar Ayları: Sonbaharda ise doğa bambaşka bir güzelliğe bürünür. Renk cümbüşü içinde Birgi'nin tarihi sokaklarında dolaşmak ve bu atmosferi yaşamak oldukça keyifli olacaktır.
• Yaz Ayları: Yaz aylarında Birgi'de hava sıcaklığı artar. Sıcak havalardan kaçmak için serin ve ağaçlık bölgeleri tercih edebilirsiniz. Ancak denize yakın olmadığını göz önünde bulundurmanızda fayda var. Denize gitmek isterseniz,yakınlarda bulunan plajlara gidebilirsiniz.
• Kış Ayları: Kış aylarında Birgi'ye gitmeyi planlıyorsanız, Bozdağ'ın eteklerinde yer alan köye ulaşım için yol durumunu önceden öğrenmeniz önemlidir. Kışın soğuk günlerinde kar ya da olumsuz hava koşulları seyahat planlarınızı etkileyebilir.
• Birgi Pazarı: Birgi'ye seyahatinizi cumartesi gününe denk getirirseniz, köyde kurulan ve yerel ürünlerin satıldığı pazarı da gezebilirsiniz. Bu pazarda taze sebze ve meyvelerin yanı sıra, el sanatları ürünlerini ve yöresel lezzetleri de bulabilirsiniz.

Köy bir taş konak sultanlığı olunca bizim de önerimiz elbette ki bu evlerden birinde uyuyup uyanmanız yönünde olacak. Peki nereler mi o konaklar;

• İzzet Efendi Taş Konak: Misafirlerinden 5 üzerinden tam 5 puan alan bu butik otel doğayla iç içe bir konuma sahip. Temizlik, güler yüz, lezzet ve bir konaklamadan beklediğiniz her şeyi sunuyorlar. Odalarından biri şömineli ve dekorasyon da köyün ruhuna uyumlu.
• Birgi Otel Saliha Hanım Taş Konak: Mimarisi, dekorasyonu, ambiyansı ve tabii misafirlerini ağırlama tarzıyla gidenlerin yine gittiği ödüllü bir otel burası. Geleneksel bir konfor sunan taş konağın kahvaltıları da çok övülüyor.
• Yeni Gelin Evi: Orijinalliği korunarak restore edilen otelin konumu ve konforu misafirlerinden çok olumlu notlar almış. Samimi bir deneyim yaşıyor ve huzur buluyorsunuz.

Bozdağ’ın mis havasında bebekleri gibi uyuyacak kuş sesleriyle güne uyanıp mutlu bir başlangıç yapacaksınız. Keyifli gezmeler dileriz.