Günler Ne Zaman Uzamaya Başlayacak? En Uzun Gece Ne Zaman?

Kış aylarının gelmesi ile birlikte yılın en uzun gecesi ve günlerin ne zaman uzamaya başlayacağı hepimiz için merak konusu oluyor. 21 Aralık Kış Gündönümü, kuzey yarımkürede kışın, güney yarımkürede ise yazın başlangıcı olarak kabul ediliyor. Bu tarih, aynı zamanda kuzey yarımkürede en uzun geceyi ve en kısa gündüzü yaşadığımız özel bir zaman dilimini de ifade ediyor. Peki, bu dönem neden bu kadar önemli ve gezegenimizde neler olup bitiyor? İşte, 2024 Kış Gündönümü hakkında merak edilen tüm detaylar!

En Uzun Gece Ne Zaman?

Kuzey yarımkürede en uzun gece  21 Aralık Cumartesi günü yaşanacak. 21 Aralık'ta, Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne dik açıyla geldiği için Kuzey Kutbu, Güneş’ten en uzak noktada konumlanıyor ve Kuzey Yarım Küre’de gece süresi uzarken gündüz süresi ise yılın en kısa seviyesine iniyor. Bu tarihte güney yarımkürede yaz gündönümü gerçekleşiyor ve en uzun gündüz yaşanıyor. Yani kış gündönümünde kuzey yarımkürede günlerin uzamaya, güney yarımkürede ise kısalmaya başlıyor. Her yıl 21 Aralık’ta gerçekleştiği düşünülse de aslında gün dönümleri, Dünya’nın Güneş etrafındaki hareketi ve takvim sistemindeki farklılıklar nedeniyle 20 Aralık ile 23 Aralık arasında değişkenlik gösterebiliyor.

Kış Gündönümünde Neler Oluyor?

Kış gündönümünde, Güneş gökyüzünde en alçak noktasına ulaştığı için kuzey yarımkürede yılın en kısa gündüzü yaşanıyor. Güney Kutup Dairesi’nde 24 saatlik bir gündüz yaşanırken, Kuzey Kutup Dairesi’nde 24 saatlik bir gece görülüyor. Kış gündönümü, Kuzey yarımkürede kışın başlangıcı iken, Güney yarımküre için yazın başlangıcı.

Günler Neden Uzar veya Kısalır?

Günlerin uzayıp kısalması, Dünya’nın eksen eğikliği ve Güneş etrafındaki yörüngesiyle ilgili. Dünya, Güneş etrafında dönerken, ekseni 23,5 derecelik bir açıyla eğik olduğu için yıl boyunca bir yarımküre Güneş’e daha yakın olurken, diğer yarımküre daha uzak kalıyor. İşte bu durum, gündüz ve gece sürelerinin yıl boyunca değişmesine neden oluyor.

Kış gündönümünde, kuzey yarımküre Güneş’ten en uzak pozisyonda. Güneş ışınları daha yatay bir açıyla geldiği için gündüz süresi kısalıyor. Ancak bu tarihten itibaren kuzey yarımkürede Güneş ışınlarının açısı artmaya başladığı için günler uzamaya başlıyor. Tam tersi şekilde, güney yarımkürede ise gündüz süresi kısalmaya başlıyor.

“Gündönümü” Ne Demek?

“Gündönümü”, Güneş ışınlarının bir yarımkürede en büyük açıyla düştüğü ve günlerin uzayıp kısalmaya başladığı özel tarihler. Yılda iki kez gerçekleşen bu olay, hem ilkbahar ve sonbahar gündönümlerinde hem de yaz ve kış gündönümlerinde kendini gösteriyor. Kış gündönümünde, Güneş Oğlak Dönencesi’ne dik açıyla geliyor ve kuzey yarımkürede en kısa gün, güney yarımkürede ise en uzun gün yaşanıyor.

“Gündönümü” terimi, Güneş’in ufukta doğup battığı noktaların o gün sanki “sabit” duruyormuş gibi görünmesinden geliyor. Bu durum, Dünya’nın eksen eğikliği ve Güneş etrafındaki yörüngesi nedeniyle oluşuyor. 

Ülkemizde En Uzun Gece Nerede Yaşanacak?

Kış gündönümünde, günlerin uzunluğu güneyden kuzeye doğru kısalıyor. Örneğin, Hatay’da gündüz süresi en uzun olan yerken, Sinop’ta ise gece süresi en uzun oluyor. Kuzeye gidildikçe gece süresi arttığı için 21 Aralık 2024 Cumartesi günü en uzun gece en kuzeyde konumlanan Sinop'ta yaşanacak. Bu bölgede gece süresi güneydeki yerlere göre birkaç dakika daha fazla olacak.