2023 Yılında Mutlaka Ziyaret Etmeniz Gereken Müzeler

Geçmiş yaşantılara dair ipuçlarına ulaşmamızı sağlayan ve insanlığın temel taşlarını oluşturan "yaşanmışlık" izleri bugün dünyadaki en önemli faaliyetlerden birisi olan müzelerin temel konusu. Müzeler duyguları, yaşantıyı, insanlığı özetleme, ortak duygular ve alanlar yaratma konusunda adeta günümüzde bir tercüman gibi. Renkleri, notaları, tarihi, sözleri barındıran eserler, sembolik bir şekilde insanın nasıl bir "insan" olduğunu hatırlatıyor izleyenlere, dinleyenlere ve seyredenlere…

Günümüz dünyasında sanatla iç içe olmak ve ona ulaşmak artık nispeten daha kolay. Teknolojinin gün geçtikçe daha da gelişmesi; mesafe olarak uzak olan müzelerin ziyaretini sağlamak için ulaşım kolaylığı sağlarken bu müzelerden haberdar olmak için de iletişim ağı sağlıyor. Böylelikle sanat insanlara bir adım daha yaklaşarak, onları cezbediyor. Bu yazımızda 2023 yılının en popüler ve Türkiye'de yeni açılan müzelerini işleyeceğiz. Sanata daha yakın olmak isteyenler için bir kültür yelpazesi diyebileceğimiz Türkiye'deki müzelere gelin yakından bir bakalım.

1- İstanbul Modern Sanat Müzesi, İstanbul

İstanbul ’un en çok ziyaretçi alan müzelerinden biri olan İstanbul Modern Sanat Müzesi ziyaretçilerine keyifli bir müze deneyimi yaşatıyor. Ziyaretçilerini modern sanatın çizgileri ile buluşturan İstanbul Modern, 2004 yılında Türkiye'nin ilk modern ve çağdaş sanat müzesi olarak kuruldu. En büyük amacı sanata yenilik ve farklı bir bakış açısı sunan eserleri sergilemek olan İstanbul Modern, her yıl fotoğraf, tasarım, mimari, yeni medya ve sinema alanlarındaki üretimlerin koleksiyonlarını toplayıp koruyor, sergiliyor ve belgeliyor. Son dönemlerde sanatı teknoloji ile buluşturan bazı NFT eserleri de ziyaretçilere sunuyor. İstanbul Modern bu misyonu ile müze koleksiyonları, sergileri ve eğitim programları her alandan ziyaretçiye sanatı sevdirmeyi ve ziyaretçileri faal bir şekilde sanata yönlendirmeyi amaçlıyor.

2018 yılında Karaköy'deki 4 no'lu Anterepo binasında hizmet veren İstanbul Modern Sanat Müzesi, 2023 yılında kapılarını Karaköy’deki eski yerinde açmak için hazırlıklarını sürdürüyor. Yeni sanat müzesi binasının hazırlıkları sürerken web sitesinde yer alan sanal mağaza hizmeti ile hem sanatçıları hem de ziyaretçileri arasındaki bağın devam etmesine destek oluyor.

Centre Pompidou, Centro Botin, Whitney Müzesi, Beyeler Vakfı Müzesi gibi dünya çapında pek çok müze ve sanat kurumunun tasarım sahibi Pritzker ödüllü ünlü İtalyan mimar Renzo Piano tarafından tasarlanan müze, şehrin eski ve yeni çizgilerini bir arada tutan dokusunu göz önüne alarak yeniden inşa edildi. 15 bin metrekare alana sahip olacak şekilde tasarlanan bu yeni bina birçok kalıcı koleksiyona ev sahipliği yapmanın yanı sıra geçici sergi alanları, sinema, kütüphane, eğitim atölyeleri, etkinlik alanları, kafe ve restoranlarıyla ziyaretçilerine ev sahipliği yapacak. 2023 yılı itibariyle yeniden ziyarete açılması beklenen İstanbul Modern’in en güzel özelliklerinden biri de engelli bireyler için ulaşım kolaylığı sağlıyor olması. Müzelere engelsiz ziyaret olanağı sağlayan bu tür müzelerin duyarlı davranışları ise takdir edilesi oluyor.

2- İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul

Geçmişi çok uzun yıllara dayanan İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, ilk sergisini 1937 yılında 320 eser ile yapmış. Türkiye’nin ilk plastik sanatlar müzesi özelliği de taşıyan kurum, yıllar içerisinde birbirinden önemli eserleri sergileyerek gittikçe artan bir koleksiyona sahip oldu. Günümüzde ise 12 binden fazla eser bulunan müze her yıl ziyaretçilerine büyülü anlar yaşatıyor.

İstanbul'un Beyoğlu lokasyonunda bulunan ve 2009 yılında restorasyon çalışmaları için kapılarını kapatmış olan İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Aga Khan Mimarlık Ödülü ve Mies Yan der Rohe Avrupa Birliği Çağdaş Mimarlık ödülü sahibi Emre Arolat tarafından tasarlanan binası ile kapılarını 2022 yılında yeniden açtı. Türkiye'nin modern sanat alanında en güzide örneklere yer veren, İstanbul'da mutlaka gitmeniz gereken müzeler arasında yer alan İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’ni belirli bir ücret karşılığında ya da müze kart ile ziyaret edebilirsiniz.

3- Zeugma Mozaik Müzesi, Gaziantep

Yaşama dair izlerin ilk görüldüğü şehirlerden biri olarak kabul edilen Gaziantep, hem ülkemiz hem de dünya için büyük bir öneme sahip. 1700 metrekarelik alanı ile dünyanın ikinci en büyük müzesi ünvanına sahip olan Zeugma Mozaik Müzesi, ülkemiz adına önemli eserlere ev sahipliği yapıyor. Çingene kızı ile bilinen müzede Roma ve Geç Antik Dönemi eserlerinin yanı sıra yapılan arkeolojik kazılar sonucu ortaya çıkan Roma dönemine ait çeşmeler, iki bin yıllık mozaikler, Mars Heykeli, mezar stelleri, lahitler ve mimari parçalar bulunuyor.

Gaziantep, Şanlıurfa ve Antakya bölgelerinin oldukça köklü bir tarihi olması bu şehirlerde yaşayan tüm medeniyetlerden izler taşımasını da beraberinde getiriyor. Mozaik eserler konusunda oldukça zengin bir koleksiyona sahip olan bu üç şehir, Türkiye’nin ilk mozaik müzeleri destinasyonu özelliği taşıyor. Dünyanın hiçbir yerinde bulunmayan bu müze üçgeni özelliği ile Türkiye’nin tarihi değeri daha da artıyor.

4- Gaziantep Medusa Cam Eserler Müzesi

Türkiye’nin ilk cam eserler müzesi olma özelliği taşıyan Gaziantep Medusa Cam Eserler Müzesi, Gaziantep’li Kamil ve Füsun İşsever çiftinin sahip olduğu Roma ve İslami döneme ait camdan yapılmış 500’den fazla obje, heykel ve sanat eserlerinden oluşuyor. Gaziantep kalesinde bulunan tarihi bir evde ziyaretçilerinin hizmetine sunulan bu eserler, cam sanatının geçmişten günümüze kadar olan önemini ve gelişimini gözler önüne seriyor. 4 bin yaşına yakın cam eserlerin yer aldığı ve birbirinden göz alıcı objelerin bulunduğu müzeyi gezmenizi tavsiye ederiz.

5- Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Ankara

Ankara'nın ilk müzesi olma özelliğini taşıyan Anadolu Medeniyeleri Müzesi hikayesi 1921 yılına dayanıyor. Hikayeye göre; Mustafa Kemal Atatürk'ün merkezde bir Eti Müzesi kurma fikriyle ülkenin dört bir yanından Hitit eserleri toplanmaya başlanıyor. Dönemin kültür müdürü Galip Bey, Ankara Kalesi'nin Akkale Burcu, Augustuk Mabedi ile Roma Hamamı'nı müzeye dönüştürerek ilk adımın atılmasını sağlıyor. Akkale'nin alanı yetmeyince Ankara Kalesi yakınlarındaki Mahmutpaşa Bedesteni ve Kurşunlu Han yenileniyor. 1938 yılında başlanan restorasyon 1968 yılında tamamlanıyor. 1943 yılında ise bedestenin orta kısmı ziyaretçilerine açılıyor.

1997 yılında Avrupa'da yılın müzesi olarak seçilen ve kendine has koleksiyonları ile dünyanın önemli müzeleri arasında yer alan Anadolu Medeniyetleri Müzesi eski çağlardan birçok arkeolojik eseri bünyesinde barındırıyor. Eserler kronolojik olarak ayrılmış alanlarda sergileniyor. Üst salonda Paleolitik Çağ, Kalkolotik çağ, Eski Tunç Çağı, Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Eski Hitit ve Hitit imparatorluk Çağı, Frig krallığı, Geç Hitit Krallığı, Urartu Krallığı ve alt salonda Çağlar Boyu Ankara ve Klasik Devirler bölümleri yer alıyor. Ankara Gezilecek Müzeler listesinde ilk sıralarda yerini alan Anadolu Medeniyetler müzesini Ankara gezinizde mutlaka ziyaret etmenizi tavsiye ederiz.

6- Mardin Müzesi, Mardin

Mardin 'de yer alan etnografya ve arkeolojisi müzesi özelliği taşıyan Mardin Müzesi ilk olarak 1895 yılında Süryani Katolik Patrikhanesi olarak yaptırılmıştır. Uzun yıllar bir ibadethane olarak hizmet vermiş olan yapı, Süryani Katolik Vakfı'ndan satın alınıp 2000 yılında restore edilerek Zinciriye Medresesindeki eserlerin taşınmasıyla beraber Mardin Müzesi olarak hizmete açılmıştır.

Müzede arkeoloji koleksiyonları olarak; Bronz Devri, Asur, Urartu, Helenistik, Ahamenis İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Selçuklu Hanedanı, Artuklular ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerine ait birçok arkeolojik yapı bulunuyor. Etnografya kısmında ise Mardin ve çevresine ait gümüş kolye, küpe bilezik gibi gümüş işlemeciliğinin önemli örnekleri yer alıyor. Bunların yanı sıra eski giysiler, kılıçlar, kahve takımları, hamam eşyaları, tesbihler, ısınma araçları ve bakır eşyalar da sergileniyor.

7- Müze Gazhane, İstanbul

130 yıllık bir geçmişi bulunan Hasanpaşa Gazhanesi’nin uzun süren uğraşlar sonucunda yeni bir çehreye kavuşturulması ile hizmete açılan Müze Gazhane, İstanbullular için farklı bir ortam oluşturuyor. İstanbul Belediyesi’nin katkılarıyla hayata geçirilen ce yaratıcı bir mekan özelliği taşıyan Müze Gazhane sadece bir müze ortamı değil aynı zamanda ziyaretçileri için hazırladığı etkinliklerle yaşam alanı hissiyatı oluşturmayı amaçlıyor. Dönemlere göre hazırlanan film günleri, mezatlar, festivaller, eğlenceler ve daha birçok içerikle zenginleştirilen Müze Gazhane özellikle büyük şehrin stresli hayatından sıyrılmak isteyenler için nefes alınacak bir ortam yaratıyor.

8- Odunpazarı Modern Müze

Ünlü Japon mimarlık ofisi "Kengo Kuma and Associates" tarafından tasarlanan ve Eskişehir ’e kurulan Odunpazarı Modern Müze, özgün ve çağdaş mimari eserleri sergiliyor. Osmanlı kubbe mimarisi, geleneksel Japon mimarisi ve Odunpazarı mimarisinin birleşiminden ortaya çıkan bina, dikkatleri üzerine çekiyor. Kurulduğu günden bu yana birçok ödüle layık görülen Odunpazarı Modern Müze, günümüz sanatçılarının özgün eserlerini sergileyerek kültüre, tarihe ve sanata farklı bir bakış açısı kazandırıyor.

10- Masumiyet Müzesi, İstanbul

Orhan Pamuk’un ünlü eseri Masumiyet Müzesi adlı kitabını yazarken aynı zamanda da kitapta değinilen eşyaları da toplayarak sergilediği müze, olağanüstü bir atmosfer yaratıyor. Kitapta yer alan imge ve eşyaların yer aldığı Masumiyet Müzesi, kitapta anlatılan hikayenin hayat bulmuş halini yansıtıyor.

Orhan Pamuk’un sevdiği eşyaları biriktirmesi ve Kemal ile Füsun’un hikayesi etrafında toplaması ile şekillenen müze, 10 yıllık bir çalışmanın ardından ortaya çıkıyor. İçeriğinde hikaye örgüsünde tasvir edilen kıyafetlerden evdeki eşyalara, içilmiş sigara izmaritlerinden birbirlerine verdikleri hediyelere kadar birçok obje bulunuyor. Bu müzeye ait en gerçekçi şeyin ise bir zamanlar içinde Keskin ailesinin yaşadığı ve sonradan müzeye çevrilen bina olması… Oldukça dikkat çekici bir müze olan bu binaya gezi planı oluşturmadan önce kitabı okumanızı ve ardından müzeyi ziyaret etmenizi tavsiye ederiz.

11- Pera Müzesi, İstanbul

Hem müze hem de kültür merkezi işlevi gören Pera Müzesi, Suna ve İnan Kıraç Vakfı’nın kültür sanat girişimlerinin en önemlilerinden biridir. 2005 yılında İstanbul’da hayata geçen Pera Müzesi, süreli sergiler, çağdaş eserler, film gösterimleri, bilimsel etkinlikler ve kültürel aktivitelerle yılın belirli dönemlerinde hizmet veriyor. Dünyanın önde gelen koleksiyonerleri ve müzeleriyle ortak çalışmalar da yürüten müze, tüm bu çalışmaları gelecek kuşaklara aktarmayı hedefliyor. Müzenin güncel sergi programını resmi web sitesi üzerinden takip edebilirsiniz.

12- Pelit Çikolata Müzesi, İstanbul

Tarihi 1957 yılına dayanan ve Türkiye’nin en lüks çikolata markalarından biri olan Pelit Çikolata, bunca yıllık tarihinin hakkını vererek İstanbul’da Pelit Çikolata Müzesi olarak da hizmet veriyor. "Çikolata sanattı, sanat ise tutku" mottosu ile ortaya çıkan müze, üretim tesislerinde çikolatadan yapılmış olan eserlerini Pelit Çikolata Müzesi’nde sergiliyor. Çikolata severlerin uğrak noktalarından biri olan müze, özgün konsepti ile büyüleyici bir ambiyans yaratıyor.

13- Key Araba Müzesi, İzmir

Türkiye’nin en büyük klasik araba müzesi olan Key Araba Müzesi, İzmir ’de araba tutkunlarını ağırlıyor. 1800’lü yıllardan itibaren üretilmiş ve satışa sunulmuş yaklaşık 130 adet otomobilin sergilendiği müzede klasik arabaların yanı sıra araba amblemleri, klasik motosikletler, araba maketleri ve 1950’lerde kullanılan bir benzin istasyonu da bulunuyor. Adeta eski dönemlere doğru nostalji yapacağınız Key Araba Müzesi’nde ister tek başınıza isterseniz de sevdiklerinizle harika vakit geçireceğinize emin olabilirsiniz.

14- Ümran Baradan Oyun ve Oyuncak Müzesi, İzmir

İnsanlık tarihi kadar eski olan oyun ve oyuncakların bir arada sergilendiği Ümran Baradan Oyun ve Oyuncak Müzesi 2004 yılından beridir İzmir’de faaliyette olan, 1800’lü yıllardan günümüze kadar dünyanın birçok ülkesinden toplanmış oyuncaklara ev sahipliği yapan özel bir müze. Özel bir koleksiyona sahip olan müzede; dünyanın ilk gerçek saçlı bebeği, Mickey Mouse’nin ilham kaynağı olduğu ilk Micky fare oyuncağı, ilk bebek evleri ve birbirinden farklı, dünyanın her yerinden koleksiyona katılmış oyuncak bulunuyor. Çocukların ve oyuncağa ilgili olan tüm çocuk ruhlu ziyaretçilerin ilgisini çekecek olan bu koleksiyon yılın hemen hemen her ayı hizmet veriyor. Ayrıca İzmir’de müze günü olarak planlayacağınız bir hafta sonu gezisinde 2011 yılından beridir hizmet veren ve 5 kategoride 300’den fazla maskenin sergilendiği Mask Müzesi’ni de gezmenizi tavsiye ederiz.

15- Abdülmecid Efendi Köşkü, İstanbul

1800’lü yıllarda Mısır Hidivi İsmail paşa tarafından av köşkü olarak kullanılmak üzere inşa edilen Abdülmecid Efendi Köşkü, zaman içinde 2. Abdülhamid’in satın alarak amcası Abdülmecid Efendi’ye hediye ettiği bir köşk. Abdülmecid’in vakit geçirmekten en memnun olduğu yer olarak bilinen bu tarihi binada yıllarca resim yaptığı biliniyor. Buraya yerleştiği tarihten itibaren binayı kendi zevkine göre döşeyen Abdülmecid’in bu köşkte yarattığı en büyük eserin dış kapıya Mısır sanatından esinlenerek yaptığı süsleme olduğu söyleniyor.

Yıllarca sanat buluşmalarına ev sahipliği yapan köşk, zaman içinde el değiştirse de son olarak 2011 yılında Koç Holding bünyesine geçerek müze özelliği kazandı. Abdülmecid döneminden kalma birçok eserin yer aldığı 3 katlı köşkte; birbirinden etkileyici çiniler, şömine çeşmesi, Türk ev geleneğini yansıtan eşyalar ve duvarlara resmedilmiş eserler bulunuyor. Selamlık binası olarak bilinen girişin kapısında bulunan "Allah’tan başka galip yoktur" yazısı ile karşılanacağınız köşkün tüm yaşanmışlığı ile büyüleneceğinize emin olabilirsiniz. Köşkte belli zamanlarda geçici sergiler düzenlenmekte ve köşkü sadece bu sergiler zamanı gezebildiğinizi de ekleyelim

16- Cendere Sanat Müzesi, İstanbul

2. Abdülhamit döneminde şebeke suları için inşası yapılan ve pompa istasyonu olarak kullanılan bina, süreç içerisinde yapılan restorasyon ile Cendere Sanat Müzesi halini aldı. İstanbul’un tarihi ve kültürünü konu alan eserlerin bulunduğu müzede, Osmanlı ve Bizans İmparatorluk’larından kalma sikkeler, objeler, tablolar ve tarihi eserler yer alıyor. Tarihi dokuları korumaya önem verilen müze ve çevresinin en dikkat çekici özelliklerinden biri de bu bölgede yer alan ve yaşı 4. Murat zamanına varan asırlık çınar ağacı. Her detayına hayranlık duyacağınız Cendere Sanat Müzesi için gezi planı yapmanızı tavsiye ederiz. 2022 yılından beridir hizmet veren müze, pazartesi günleri haricinde haftanın geri kalan her günü ziyarete açık.

17- İstanbul Arkeoloji Müzesi

İstanbul Arkeoloji Müzesi, 3 ana kısma ayrılan bölümlerden oluşuyor. Çeşitli imparatorlukların kültürlerine ait eserlere yer verilen bu bölümler; Arkeoloji Müzesi, Çinili Köşk Müzesi ve Eski Şark Eserleri Müzesi. Yaklaşık 1 milyona yakın eserin sergilendiği Arkeoloji Müzesi, tarih meraklılarının mutlaka ziyaret etmesi gereken yerlerden biri.

Paleolitik, Neolitik, Kalkolitik, Helen dönemi, Roma dönemi, Bizans dönemi, erken, orta ve geç bronz dönemlerinden koleksiyon ürünlerin bulunduğu Arkeoloji Müzesi’nde tarihi derinden etkilemiş olan önemli eserler de yer alıyor. Bilinen ilk aşk şiirinin yer aldığı Aşk Şiiri Tableti, Büyük İskender Büstü, Anadolu’da üretilen bir lahit türünün ilk örneği olan Sidamara Lahdi ve Kadeş Barış Antlaşması Tabletleri gibi dünyayı etkileyen eserler burada bulunuyor.

18- İllüzyon Müzesi, İstanbul

İstanbul sınırları içinde farklı bir etkinlik planlamak isteyenler için harika bir seçenek olan İllüzyon Müzesi, son yıllarda meraklılarının dikkatini çekiyor. İlk olarak 2015 yılında Zagrep’te sergilenen İllüzyon Müzesi; Berlin, New York, Atina ve 15 şehirde daha sihir sevenler için son olarak İstanbul’da da açıldı. İstiklal Caddesi’ndeki yenilenen Narmanlı Han’da birbirinden farklı illüzyon eserleri sergilenen müze, haftanın her günü ziyaretçilerini ağırlıyor. Toplamda 3 kattan oluşan binada 4 bölüm bulunuyor. Tepetaklak ev, ames odası, tünel ve infinity room gibi daha birçok odada neredeyse 60’tan fazla etkinlik yer alıyor. Yıllar içinde kullanılan illüzyon araç ve gereçlerinin de sergilendiği müze; sihirli bir dünyaya ilgi duyanların dikkatini çekiyor. Gezerken eğlenebileceğiniz, etkinliklere katılabileceğiniz ve illüzyonu deneyimleyebileceğiniz bu müzede ailece güzel bir gün geçirebilirsiniz.